Stressklachten, overbelasting, overspannenheid en burn-out zijn op dit moment de belangrijkste veroorzakers van ziekteverzuim. In tijden van Corona zijn er daarbij ook veel vragen over thuiswerken of werkdruk. Het CBS presenteerde deze week de Monitor Brede Welvaart 2020, waarin wordt aangegeven dat de psychische vermoeidheid door werk niet meer neutraal maar opwaarts is. Het gaat dan om 17 procent van de werknemers. Daarbuiten zijn er tal van ontwikkelingen in organisaties die de kwaliteit van werken en het welzijn van medewerkers raken. Zo is er de laatste jaren een wildgroei aan psychologische dienstverlening ontstaan. Van niet onderbouwde psychologische vragenlijsten tot verouderd of niet wetenschappelijk instrumentengebruik. Bovendien komt preventie van stress door onderzoek naar arbeidsomstandigheden, zoals zwak leiderschap hierdoor niet van de grond. De titel psycholoog is nog altijd niet wettelijk beschermd. In theorie betekent dit dat iedereen zichzelf psycholoog kan noemen. Alleen deskundigen kunnen de complexe problemen rond stress en burn-out inschatten en aanpakken. Daarom pleiten wij voor het opnemen van Arbeid & Organisatiepsychologen in de Arbowet, de Arbeidstijdenwet de nieuwe Wet vertrouwenspersoon.
Arbowet, de Arbeidstijdenwet de nieuwe Wet vertrouwenspersoon
De negatieve effecten van bovenstaande klachten zijn bekend: hoge maatschappelijke kosten, een mogelijk domino-effect door onderbezette afdelingen, managers die niet weten hoe ermee om te gaan of zelfs faillissement. En natuurlijk de medewerker zelf die, naast de klachten ook schaamte kan ervaren of bang kan zijn het etiket ‘zwakke schakel’ opgeplakt te krijgen. Tot nu toe is er vooral veel aandacht voor het individu dat weerbaarder moet worden en voor het voorkomen van overbelasting. Wij zien echter dat het gaat om een complex samenspel van werk, persoonlijke kwetsbaarheden en factoren buiten het werk, zoals dubbele belasting, mantelzorg of rouw. Vanuit de Arbeid & Organisatiepsychologie is bekend dat het bevorderen van gezonde en veilige werkomstandigheden minstens zo belangrijk is. Het is aan werkgevers én opdrachtgevers om een psychologisch gezond werkklimaat te faciliteren, waarin mensen vitaal blijven en goed kunnen presteren. Wetgeving waarin psychologisch veilig en gezond werk voorop staat en daarmee breder kijkt dan het voorkomen en beperken van ongezonde of onveilige werkomstandigheden zou daarom vanzelfsprekend moeten zijn.
Corporate Psychological Responsibility
Een toekomstbestendige arbeidsmarkt vraagt om een brede verankering van Corporate Psychological Responsibility: de verantwoordelijkheid van de werkgever om te investeren in de versterking van werkenden. Naast economische zekerheid en fysieke veiligheid draait goed werkgeverschap om psychologisch gezond werk. Als de kwaliteit van arbeid toeneemt, leidt dat tot een beter welzijn van individuele werkenden, minder stress en minder ziekteverzuim. Het gaat dan vooral om het versterken van de mogelijkheden van de individuele werkende om zelf keuzes te maken in zijn werk en eigen regelcapaciteit te hebben. Hierin spelen de mogelijkheden van workdesign, jobcrafting en jobcarving een essentiële rol: dit zijn manieren en methodes om werk te veranderen, aan te passen en te verrijken zodanig dat werk gezonder en waardevoller wordt en een hogere kwaliteit krijgt. In de moderne arbeidsmarkt waarin Corporate Psychological Responsibility voorop moet staan, kunnen Registerpsychologen NIP A&O werkgevers en opdrachtgevers ondersteunen door kennis, tools en aanpakken te leveren die zich baseren op wetenschappelijk onderzoek en praktijkervaring.
