Eh… Slechte ideeën maken een brainstorm niet bepaald succesvol, toch? – Wel dus. Wil je met nieuwe ideeën komen, en zeker als je wil dat die van anderen komen, dan start je met slechte ideeën. De slechtste die je kunt bedenken! Dan volgen de goede creatieve ideeën vanzelf. Lees verder om te ontdekken hoe dat werkt.
Waarom je brainstorm niet werkt
Brainstormen in de originele vorm werkt sowieso niet: mensen bij elkaar in een ruimte zetten en ze dan ter plekke zoveel mogelijk ideeën laten bedenken, elkaars ideeën beoordelen en vervolgens proberen iets van die chaos te maken.
Het zet mensen voor het blok. En dat werkt niet.
Ze willen niet ter plekke geconfronteerd worden met een hypothese of probleem, om vervolgens ter plekke met dé oplossing te komen: de standaard regels van een brainstorm. Te veel druk.
Mensen blokkeren door die regels, en ideeën gaan verloren.
Ons kritische negatieve brein creëert meteen een automatische drempel. Het werpt een blokkade op. Want roep je een stom idee of suggestie, dan wordt je mogelijk uitgelachen en daarmee uitgesloten van de groep. Misschien denk je dat niet eens bewust, maar het onbewuste oersysteem werkt wel degelijk zo. Dus houdt men de meeste ideeën voor zich, omdat ze waarschijnlijk niet goed genoeg zijn.
Dus heb je precies het tegenovergestelde van wat je wilde bereiken met je brainstorm: een minimaal aantal ideeën, dat maar net door de kritische filter van ieders oerbrein is gekomen. Wat je wil is een maximaal aantal ideeën, zodat je uit een enorme voorraad kunt putten, filteren en de beste (eventueel gecombineerd) extraheren.
Hoe je dat laatste wél bereikt? Door die natuurlijke blokkade op te heffen.
Hoe je het brein deblokkeert – voor meer ideeën vergeet regels brainstorm
Door minder regels op te leggen in je brainstorm. Sterker nog: door te benadrukken dat er geen regels zijn bij deze brainstorm. Oké, 1 gouden niet te breken stelregel:
Noem de aller slechtste ideeën die in je opkomen.
(Extra tip: deel je stelling, hypothese of probleem waarvoor je graag innovatieve ideeën genereert altijd van tevoren met je deelnemers. Zo kan iedereen vrij denken, voordat het ideeën gaat delen. Werkt bewezen beter.)
Terug naar de slechtste ideeën regel. Waarom juist uitnodigen om slechte ideeën te delen? – Omdat dat het kritische oerbrein deblokkeert. Het ontmantelt het automatische mechanisme dat ideeën onderwerpt aan allerlei kritische voorwaarden, omdat het zogenaamd goed moet zijn voordat het gedeeld wordt met de groep.
Mag een idee door en door slecht – zelfs absurd – zijn, dan gaan de ideeën rechtstreeks van de machinekamer naar de buitenwereld. Men krijgt een vrijbrief om absoluut grenzeloos te denken en te spreken.
Niemand kan oordelen over een slecht idee. Dus krijg je een hele berg aan ideeën, waaruit zeker een slimme oplossing valt te filteren.
Persoonlijke ontwikkelings- en business-coach Tony weet dat het werkt, en deelde deze truc daarom met de wereld. Hij komt uit de programmeurswereld waar de brainstorm techniek al bij het meubilair hoort. Een geteste aanpak, die daar al veel slimme en innovatieve ideeën en oplossingen heeft opgeleverd.
Zo werkt de slechte-ideeën-strategie
Tony legt het effect van de slechte-ideeën-strategie uit als:
1 idee is een slecht idee, 2 ideeën is geruzie, 3 ideeën is een brainstorm.
Oftewel: je wil zoveel mogelijk ideeën, een overload aan ideeën, zonder beperking of oordeel. Alleen dan kun je vrij naar elkaars ideeën kijken en samen tot de beste oplossing komen.
“1 idee is een slecht idee”
Komt er één persoon voorzichtig of juist heel doordacht en zorgvuldig met één idee op de proppen, dan kun je daar weinig mee. Je kunt het niet vergelijken, je kunt er niet op doorontwikkelen en je kunt het niet bijschaven. Het is namelijk ofwel niet compleet, niet goed genoeg of te zeer ‘het kindje’ van de eigenaar van het idee geworden waardoor er niet mee gewerkt kan worden. Wat je ook doet als reactie op één idee; het pakt niet ideaal uit.
“2 ideeën is geruzie”
Komen er twee personen met ieder hun eigen gekoesterde en zorgvuldig samengestelde idee, dan wordt het helemaal heibel. Iemand moet namelijk toegeven en bijstellen, maar wie gaat het zijn? Er moet daardoor vaak gekozen worden voor één van de twee. Wat niet alleen gedoe onderling oplevert, door ego en ingenomen eigenaarschap van een idee, maar wat ook geen ideale oplossing oplevert. Het blijft namelijk een statisch idee, dat weinig bewerkelijk of flexibel is, en daarmee lastig implementeerbaar.
“3 ideeën is een brainstorm”
Dit is waar het interessant wordt. Je wil mensen uitnodigen om met veel ideeën te komen, zonder daar erg kritisch op te zijn en zonder te oordelen (over zichzelf en anderen). Hoe?
Tony, over hoe je dat los krijgt bij mensen met de juiste woorden:
Ik vertel mensen gewoonweg dat ik minstens 3 ideeën wil zien. 90% van de tijd kijken ze me dan blanco aan – ze kunnen niet eens één alternatief idee bedenken. Als dat gebeurt begin ik met HEEL SLECHTE IDEEËN eruit gooien.
En dan echt heel erg slecht, hè. Zo slecht als je maar kunt bedenken, tot aan het absurde aan toe. Ideeën die hij dan bijvoorbeeld noemt, die altijd goed werken:
- We kunnen het bedrijf sluiten?
- We kunnen deze feature (onderdeel van website, programmeurstaal) helemaal verwijderen?
- We kunnen gewoon niets doen?
En dat werkt, elke keer weer. Tony nog eens, over waarom dat zo goed werkt:
Om de een of andere reden deblokkeren slechte ideeën mensen. Mijn theorie is dat mensen geblokkeerd raken doordat ze proberen hun ideeën bij te schaven tot ze perfect zijn volgens hun eigen versie van de voorwaarden van een goed idee. Dat is heel natuurlijk – mensen willen slimme dingen zeggen, geen domme dingen. Maar ideeën bijschaven is een brainstorm no-no. Dus zijn het slechte ideeën die de bal aan het rollen brengen.
En dan? De focus-fase
Heb je iedereen uitgenodigd om de meest slechte ideeën te delen, dan heb je nu een hele berg ideeën als het goed is. Variërend van lachwekkend, onuitvoerbaar en totaal idioot tot acceptabel, best goed en slim bedacht.
Wat er vervolgens gebeurt, gaat volgens Tony bijna vanzelf. Door de dynamiek in het brainstorm team en de vrijheid van denken en spreken gebeurt er iets dat hij “magisch” noemt. Verschillende componenten van verschillende minder goede tot heel goede ideeën worden gecombineerd, en aan het eind van de rit komt daar een (of een paar) bijzonder goed implementeerbare oplossingen uit.
Dit is de focus-fase.
Wat je kunt doen om deze fase een handje te helpen, mocht je niet direct de magie ervaren die Tony benoemt, dan kun je van alle ideeën post-its maken. Hang ze op en breng ze op volgorde van ‘goedheid’. Definieer wel even wat goed is: ‘implementeerbaar’, ‘innovatief’ en ‘passend bij het probleem’ bijvoorbeeld.
Zo krijg je als het goed is een bundeltje met de beste ideeën, wat samen gecomponeerd kan worden tot het meest ideale idee, op alle gestelde vlakken.
