Het afgelopen jaar was het voor werkgevers wederom een grote opgave om nieuw personeel te vinden. Mede door overheidsingrijpen rondom coronamaatregelen is de arbeidsmarkt flink veranderd. De arbeidsmarkt zit op slot. Toch verwachten we dat in 2022 de balans op de Nederlandse arbeidsmarkt weer voor een deel zal terugkeren.
Ongezonde arbeidsmarkt
De huidige arbeidsmarkt is niet gezond. Bedrijven die failliet zouden moeten zijn, blijven bestaan doordat medewerkers aan het werk gehouden worden terwijl er geen werk is. Op korte termijn is dit vanuit economisch oogpunt wellicht niet verkeerd, maar voor de arbeidsmarkt is het zeker niet zo wenselijk. Coronasteun vanuit de overheid brengt de markt uit balans. Veel bedrijven zullen hun personeel niet langer kunnen aanhouden als de coronasteun wordt gestopt, waardoor een deel van de krapte op de arbeidsmarkt verdwijnt. Deze mensen komen immers weer de arbeidsmarkt op en dat moet zorgen voor meer sollicitaties per vacature en dus meer keus voor de werkgever.
Deze krapte is vooral te voelen in de evenementen- en horeca sector. Mensen beginnen de voordelen van kantoorbanen te zien en stappen af van de sector waarbinnen het afgelopen jaar veel onzekerheid heerst. Er zijn een vijftal ontwikkelingen te zien die de boventoon zullen voeren in 2022.
1. Salarissen worden opgedreven door schaarste
De minieme hoeveelheid werkzoekenden zorgt ervoor dat salarissen worden opgedreven. Door de werknemer gestuurde markt is het veranderen van baan nu financieel het meest gunstig. Veel mensen hebben gewacht tot de storm rondom corona is gaan liggen, maar de stroom van mensen die nu alsnog van baan wisselt, is op gang gekomen.
2. Balans tussen werken op kantoor en thuis
Het thuiswerken is één van de grootste veranderingen in de arbeidsmarkt in decennia. Dit brengt voor werknemers en werkgevers voor- en nadelen met zich mee. Zo missen medewerkers binding en het groepsgevoel dat het kantoor wel geeft. Daarnaast is het lastig om flexibel werken te realiseren bij beroepen die bijvoorbeeld gebonden zijn aan tijdsblokken of locaties. Ook hebben jonge mensen rolmodellen nodig om zich te ontwikkelen. Wanneer zij veelal vanuit huis werken, zijn ze (te) veel op zichzelf aangewezen. De combinatie van thuiswerken en persoonlijke ontwikkeling voor spanning, omdat coaching on the job voor veel starters en mediors heel belangrijk is. Aan de andere kant zijn medewerkers gewend geraakt aan de flexibiliteit die het thuiswerken met zich meebrengt. Er is minder reistijd en ruimte om tijdens werktijd soms even iets anders te doen zoals sporten of aandacht voor de kinderen.
3. Parttimers kunnen meer uren gaan werken
Thuiswerken geeft de mogelijkheid om meer fulltime te werken aangezien de flexibiliteit het vaak makkelijker maakt om gezin en werk te combineren. Naar mijn mening is dat vooral een goede ontwikkeling voor vrouwen. Omdat vooral vrouwen parttime werken, verbetert hun positie op de arbeidsmarkt als zij ervoor kiezen fulltime te gaan werken. Ze kunnen makkelijker aan een baan komen en krijgen vaker kans om door te groeien naar een nieuwe rol. Als meer personen fulltime werken, zal de krapte op de arbeidsmarkt afnemen. Er zijn dan minder mensen nodig om hetzelfde werk te doen.
4. Diversiteit en inclusie komt weer hoger op de agenda
Diversiteit en inclusie is een steeds belangrijker wordend thema binnen het HR-beleid. 73% van de werkzoekenden vindt een organisatie met een divers werknemersbestand meer aantrekkelijk dan een werkgever die daar minder aandacht aan besteedt*. Veel bedrijven zijn bezig om hiervoor beleid te ontwikkelen of hebben al verbeteringen geïmplementeerd. Structureel thuiswerken is hierop niet van goede invloed. Als het beleid is ontwikkeld en er een divers team is samengesteld, ben je er nog niet. Met name inclusie kan zich op de werkvloer het beste ontwikkelen als de mensen ook daadwerkelijk bij elkaar zijn. Op die manier leer je elkaars verschillen te waarderen en om ermee om te gaan als een eigenschap van een collega bijvoorbeeld wat minder in ‘jouw straatje’ past. Thuiswerken zorgt op individueel niveau voor meer focus op jezelf en minder focus op het team. In het nieuwe jaar moet de balans tussen thuis werken en op kantoor werken beter worden.
5. Ontwikkeling en training
Ontwikkeling en training staan bovenaan de prioriteitenlijst van werkzoekenden. Hoewel werkgevers vaak trainingen voorzien, is de behoefte vanuit de werknemer niet altijd vervuld. Werkgevers denken veel te doen aan de ontwikkeling van werknemers, maar volgens de werknemers zelf valt dit vaak tegen. Ook vinden werkgevers het moeilijk om te erkennen dat werknemers hun baan ontgroeien en toe zijn aan een nieuwe stap. Alhoewel er genoeg werkgevers zijn die ontwikkeling en doorgroeien stimuleren, zijn er ook zeker zoveel werkgevers die werknemers juist bij een bepaalde functie willen houden omdat de zoektocht naar en het inwerken van een nieuwe werknemer in die functie, intensief is.
*Candidate Pulse Survey (2021)
