Als we in gezelschap eten, hebben we ons aan allerlei geschreven en ongeschreven regels te houden. En net zoals er voor het eten tafelmanieren gelden, bestaat er ook etiquette voor het solliciteren.
De vergelijking met maaltijden is een goede, want ook in sollicitatiegesprekken bestaan er zaken die echte afknappers voor de recruiter kunnen zijn, maar die meestal onbesproken blijven. Soms omdat ze simpelweg gênant zijn, maar meestal omdat het om randzaken gaat die er eigenlijk niet toe zouden moeten doen.
In dit artikel zetten we de belangrijkste beleefdheidsregels en omgangsregels in sollicitatiegesprekken op een rij. Deze 5 aandachtspunten vertalen zich in do’s en don’ts die iedere sollicitant zou moeten kennen.
1. Wees verzorgd
Eerste indrukken zijn erg belangrijk in een sollicitatiegesprek. En dan gaat het dus voor een groot deel om je uiterlijke verzorging. Zorg er daarom voor dat je haar schoon is, dat grote tatoeages niet zichtbaar zijn, dat je kleren gestreken zijn, dat je adem fris ruikt en dat je niet bezweet (wat gehaast) binnen komt lopen. Ook al ben je geen topmodel, met jouw stijl en presentatie kun je veel punten scoren.
Een verkoudheid kan ook roet in het eten strooien. Constant snuiven is slechtgemanierd – snuit liever je neus in papieren zakdoekjes. Maar beter nog is om vóór het sollicitatiegesprek een neusspray te gebruiken. En heb je last van een kriebelhoest? Neem hoestdrank of een keelsnoepje dat je vlak vóór het sollicitatiegesprek weggooit.
2. Wees assertief, maar niet té
Als je bij de receptie van het bedrijf wordt opgehaald door de recruiter, wacht dan eerst tot diegene jou aanspreekt. Al meteen opspringen en je hand uitsteken terwijl je niet eens zeker weet of het die persoon is die jou gaat interviewen, is een beetje overdreven en zo kom je iets té gretig over. Assertiviteit is gewenst, maar je kan er ook in doorslaan.
3. Hou je zenuwen in bedwang
Voor een interviewer is het erg storend als je met je been zit te wiebelen of met je vingers zit te frunniken omdat je zenuwachtig bent. Ook zijn er kandidaten die hun lippen likken omdat ze zo’n droge mond van al dat praten krijgen.
De kans is groot dat deze zaken onbewust zijn, maar een sollicitatiegesprek is juist een enorme oefening in zelfbewustheid. Wees je daarom bewust van wat je handen doen en leg ze het liefst met de palmen omhoog op tafel of op je knieën. Deze houding geeft aan dat je open bent en je op je gemak voelt. Let erop dat je geen onprettige lichaamsgeluiden maakt – dus ook niet kauwen, snuiven, scheten, rochelen, en ga zo maar door.
4. Vertel de waarheid
Recruiters hebben veel ervaring met het interviewen van kandidaten. Ze hebben dan ook snel door wanneer je een loopje met de waarheid neemt of niet. We zeggen het nu even netjes, maar laat het duidelijk zijn: liegen tijdens het sollicitatieproces is bijna een doodzonde. Wat welk kan is bluffen, maar wees je ervan bewust dat de grens tussen bluffen en liegen haarfijn is.
De gedachte hierachter, vanuit de werkgever bekeken, is simpel: als iemand al tijdens het sollicitatiegesprek liegt, hoe betrouwbaar is die persoon dan op de werkvloer? Het getuigt van een gebrek aan respect en tegelijkertijd van een gebrek aan zelfvertrouwen.
5. Blijf beleefd
Als degene die het sollicitatiegesprek afneemt jonger dan jij is, dan is het verleidelijk om gelijk al met ‘je’ en ‘jij’ te beginnen. Maar wacht alsjeblieft met dat tutoyeren totdat die persoon jou daar toestemming voor geeft. Het is immers een zakelijk gesprek en niet een babbeltje met iemand bij de bushalte. Hoezeer jij je ook op je gemak voelt, ga niet onderuitgezakt in je stoel zitten en doe geen dingen die je normaal gesproken alleen bij je vrienden thuis doet.