Het gebruik van resultaten bij de aansturing van medewerkers heeft ook in de publieke sector positieve effecten. Zogenoemde resultatenaansturing verhoogt de extrinsieke motivatie van medewerkers en leidt tot betere prestaties van de afdeling. Dat concluderen hoogleraren Paula van Veen-Dirks en Henk ter Bogt (Rijksuniversiteit Groningen) en Berend van der Kolk (IE University Madrid) in een onderzoek onder medewerkers van 105 afdelingen publiekszaken van Nederlandse gemeenten. Zij publiceren hun conclusies in het wetenschappelijke tijdschrift European Accounting Review.
De onderzochte ambtenaren zijn belast met taken als het uitgeven van paspoorten, het aanbrengen van wijzigingen in het bevolkingsregister en het directe contact met inwoners. Hun leidinggevenden in de publieke sector doen er goed aan om te behalen resultaten duidelijk te definiëren, te communiceren en prestaties te meten, stellen de onderzoekers. Daarbij valt te denken aan productieaantallen, klantenbeoordelingen of specifieke kwaliteitsverwachtingen.
Alleen maar positief
Van Veen-Dirks: ‘Onze bevinding over de positieve impact van resultaatgericht leidinggeven is interessant in het licht van de discussie over New Public Management, waarvan resultatenaansturing een belangrijk onderdeel uitmaakt. Hoewel vaak wordt gewaarschuwd voor de negatieve effecten van resultatenaansturing in de publieke sector, tonen wij aan dat het effect op motivatie en prestaties alleen maar positief is. Er is een positief effect op de extrinsieke motivatie en er is geen effect, dus ook geen negatief effect, op de intrinsieke motivatie.’
Motiverend leidinggeven: wat werkt?
Uit het onderzoek blijkt dat naast extrinsieke motivatie ook de intrinsieke motivatie van medewerkers een positief effect heeft op de prestaties van de afdeling. De intrinsieke motivatie van werknemers in de publieke sector wordt ook beïnvloed door de manier van aansturen, ontdekten Van Veen-Dirks en haar collega’s. Waar de extrinsieke motivatie vooral gestimuleerd wordt door resultatenaansturing, blijkt dat de intrinsieke motivatie vooral baat heeft bij cultuuraansturing en personeelsaansturing. Bij cultuuraansturing gaat het om aandacht voor gemeenschappelijke organisatiewaarden en het stimuleren van onderlinge feedback, terwijl personeelsaansturing neerkomt op het aanbieden van trainingen en het stimuleren van zelfsturing van medewerkers.
