De arbeidsmarkt verandert doorlopend. De tijd dat je door het direct aanbieden van een vast contract succesvol kon werven, ligt achter ons. Steeds meer mensen kiezen bewust voor flexibiliteit. En dan niet alleen in werktijden of taken: dat zit ook in de mogelijkheid om zelf te bepalen hoe, wanneer en waar ze voor een bedrijf het meest van waarde kunnen zijn.
Tegelijkertijd hebben ook flexmedewerkers nog steeds de behoefte om ergens “bij te horen”, te passen in een cultuur, zich te kunnen identificeren met de onderneming en collega’s. Als ondernemer of manager blijft het daarom belangrijk dat iedereen op ‘z’n plaats’ zit, als je een duurzame relatie wilt opbouwen. En dan maakt het dus niet uit om welk soort arbeidskracht het gaat; het gaat om het rendement van arbeid. De ene vorm van arbeid, vast of flexibel, is daarbij niet minder waardevol dan de ander. Oftewel: een flexibele medewerker kan net zoveel toegevoegde waarde hebben als een vaste medewerker. Dus om betrokkenheid te creëren en een duidelijke bedrijfscultuur te behouden, is het belangrijk dat je net zo goed zorgt voor flexibele medewerkers als voor vaste. Dat vereist dan wel een andere aanpak dan voorheen.
Ik houd me sinds 2017 bezig met dit fenomeen en het effect ervan op de arbeidsmarkt en deel een aantal tips en ervaringen om – vanuit het perspectief van bedrijfscultuur – de relatie met en de waarde van flexwerkers te optimaliseren.
Updates delen en feedback vragen
De recente arbeidsmarktontwikkelingen hebben ervoor gezorgd dat personeel, flexibel of vast, in de basis veel minder vaak op kantoor is. Nu ‘opgevangen in de wandelgangen’ niet meer vaste prik is, moet informatie over wat er speelt in het bedrijf anders worden verspreid. Door regelmatig updates te geven over het bedrijf en ook actief te vragen naar de input van medewerkers, houd je hen veel meer betrokken. En dat gaat dus zeker niet alleen over je vaste werknemers. Ook flexibele medewerkers kunnen expliciet worden gevraagd om tips en feedback; bijvoorbeeld over nieuwe werkvormen op basis van wat zij in andere bedrijven ervaren (hebben).
Benut de vrijmibo!
Op het moment dat je personeel wel op kantoor is, is het nog belangrijker voor extra binding informele momenten te creëren én te benutten. Zo gaat het zeker helpen als je tijdens de vrijdagmiddagborrel af en toe de behaalde successen van die week met elkaar viert. Niet alleen om de betrokken medewerkers daarvoor te bedanken, maar ook om andere medewerkers daar bewust van te maken. Dat zal zeker de bedrijfstrots ten goede komen.
Hoe groot of klein het bedrijf ook is: het benoemen van mijlpalen van medewerkers is altijd een goed idee. En om daarbij verder in te duiken op de uitdaging ook flexwerkers bij het bedrijf te betrekken: ook flexwerkers hebben een naam en doen goede dingen die benoemd kunnen worden. Nodig hen dus zeker ook uit voor de vrijmibo. De onderlinge gesprekken die dan ontstaan, kunnen soms waardevoller zijn dan je jaarlijkse directeurspraatje.
Regelmatig teamuitjes
Het aantal contactmomenten, dat een flexwerker met de onderneming heeft, is lager dan van een vaste medewerker. De noodzaak om te blijven investeren in het “wij-gevoel” blijft daarmee hoog. Teamspirit heeft bij veel ondernemingen direct invloed op werktevredenheid en daarmee indirect op productiviteit. Daarnaast creëert het ook veel meer mogelijkheden, waarin medewerkers pro-actief meedenken over bepaalde uitdagingen en vraagstukken. En laten bedrijfsuitjes nou net een goed middel zijn om die betrokkenheid te verhogen.
Wees daarbij niet bang om dingen te delegeren én er ruimte voor te geven. Binding is belangrijk. Geef je managers dan ook de opdracht én het budget om eenmaal per kwartaal iets leuks met elkaar te doen: vaste medewerkers én flexmedewerkers. Hoe meer jij ze als één persoon behandelt, hoe beter zij elkaar ook weten te vinden. En daar hoeven echt niet meteen helikopters voor gehuurd te worden. Dat kan zomaar ook een gezellige jeux de boules competitie op de groenstrook naast het kantoor zijn. Of sluit eens een karaokeset aan; succes gegarandeerd!
Natuurlijk is het helemaal prima om zo’n moment ook te benutten voor een inhoudelijke boodschap of het uitspreken van je dankbaarheid voor hun inzet.
Virtuele (en random) ontmoetingen stimuleren
Niet alles hoeft groots en fysiek te zijn. Ook kleine virtuele momenten hebben cumulatief een grote waarde. Een virtuele kop koffie of wandeling, of een online pubquiz; voor je medewerkers moet het een feestje zijn om vroeg in de ochtend de laptop open te klappen of na een week met een fijn gevoel af te sluiten. Stimuleer dat medewerkers elkaar regelmatig op de dag opzoeken. Het beginnen van de dag via een online meeting kan al een simpele oplossing zijn. En dan geen meeting die meteen induikt op inhoudelijke punten, maar één die bestaat uit ‘hoe was je weekend’, ‘wat heb je gedaan?’, ‘waar kijk je naar uit’, etc. Of de ‘opdracht’ om elke onderlinge call te starten met een paar minuten small talk, dat wat nu niet of minder bij het koffieapparaat plaats vindt.
Samenwerkingstools
Het zal voor de hand liggen, maar het bieden van de juiste technologie staat aan de basis van succesvol flexibel werken. Bijvoorbeeld het beschikbaar stellen van tools, die de communicatie makkelijker maken, ongeacht of iemand lang of kort in een projectgroep zit. Een aantal goede voorbeelden vind ik: cloud computing, Microsoft Teams en een CRM-systeem dat ook voor flexwerkers toegankelijk is.
Managers nóg meer van belang
Bovenstaand verhaal toont impliciet aan dat met de toename van flexwerk leidinggevenden een steeds belangrijkere rol als ‘people manager’ moeten vervullen. Zij zullen zich nog meer moeten laten gelden als leiders van het team. Door goed te communiceren, prioriteiten te stellen en duidelijke richtlijnen te bieden, wordt het voor zowel flexwerkers als voor vast personeel een feestje om voor jouw bedrijf te werken.
