Technische bedrijven ergeren zich mateloos aan het feit dat er veelal onbekwame mensen op hun vacatures reageren. Dit blijkt uit de Techbarometer. Ook vorig jaar was dit al de grootste irritatie van technisch Nederland. Onterecht, als je het mij vraagt. Dit betekent namelijk dat er voldoende mensen zijn die graag in de techniek willen werken. Zij beschikken alleen niet over de juiste opleiding en/of voldoende werkervaring. Maar is dit wel zo’n groot probleem als organisaties denken? De oplossing is eigenlijk simpel: denk in kansen, in plaats van hindernissen.
Maak kennis en vaardigheden ondergeschikt aan motivatie
Uit de Techbarometer blijkt ook dat 26 procent van de organisaties bij werving en selectie vooral let op technische kennis en vaardigheden. Door het nijpende tekort aan technici maakt dit werving tot een grote uitdaging. Niet voor niets blijven technische vacatures geregeld een halfjaar tot een jaar (28%) of zelfs langer (12%) onvervuld. Wel heeft al 19 procent van de organisaties motivatie bovenaan de eisenlijst staan in de zoektocht naar technisch personeel. Dat klinkt mij als muziek in de oren. Ik wil ook de andere organisaties oproepen om als eerst naar motivatie te kijken. Waarom? Kennis en vaardigheden kun je leren, iemand motiveren is een stuk lastiger. Mensen met motivatie en de juiste mentaliteit resulteren – met de juiste bijscholing – uiteindelijk in zeer waardevolle medewerkers.
Kijk verder dan het ideaalplaatje
Organisaties zijn op zoek het ideaalplaatje. Helaas werkt het zo niet in een markt waarin technici überhaupt al schaars zijn. Er zijn verschillende groepen waar organisaties naar kunnen kijken als kortetermijnoplossing. Neem bijvoorbeeld Enexis. Remco Rooker, manager Noord-Nederland bij netbeheerder Enexis, deelde pas in een gezamenlijk interview hun succesvolle strategie om UWV’ers aan te trekken. Met een jaar deeltijd scholing kunnen zij al goed meedraaien op de werkvloer. “Wanneer organisaties er energie in steken en aandacht hebben voor de medewerker, leidt dit uiteindelijk tot ongekend gemotiveerde medewerkers. Ze stijgen boven zichzelf uit”, aldus Rooker. De organisatie heeft creatief naar de sollicitantenpool gekeken, en met succes. Een ander zeer geslaagd initiatief is die van gemeente Leiden. Zij schoolde vluchtelingen om naar bijvoorbeeld monteurs. Sinds 2017 hebben verschillende gemeenten een soortgelijk initiatief opgezet. Een derde groep die vaak onderbelicht blijft is de groep 50-plussers met een al dan niet technische achtergrond.
Denk eens aan de 50-plusser
In de praktijk schrijven organisaties de 50-plusser vaak af als potentiële medewerker. Dit omdat het duurdere krachten zijn en zij ‘binnen een paar jaar’ met pensioen gaan. Echter, met een effectieve bijscholing kan de organisatie nog ruim 15 jaar profiteren van hun werk. Door de focus te verleggen van ‘Wat kan hij allemaal niet?’ naar ‘Wat kan hij al wel?’, vergroot een organisatie haar mogelijkheden. Bijscholen biedt zelfs een groot voordeel: je kan de scholing precies laten aansluiten op de behoeften op de werkvloer. Zo wordt de technicus gevormd tot een perfecte aanvulling op het team.
De verwachting is dat de komende twee à drie jaar het aantal onvervulde technische vacatures oploopt tot 170.000. Een gigantisch tekort aan goed opgeleid technisch personeel dus. Het binnenhalen en opleiden van 50-plussers is voor organisaties een goede eerste stap, en een kortetermijnoplossing om het gebrek aan technisch personeel op te vangen. Bovendien zijn 50-plussers vaak heel gemotiveerd. Organisaties dienen snel een andere mindset aan te nemen, door naar motivatie en lerend vermogen te kijken in plaats van kennis en vaardigheden. Gebeurt dit niet, dan wordt het gat nog groter. Kortom, er is werk aan de winkel in de technische branche. Maar de oplossing is binnen handbereik.