Aanmoediging en steun van anderen geven je het gevoel alles aan te kunnen. Maar ga je van morele steun ook echt beter presteren? Econoom Patricio Dalton en collega’s grepen een unieke situatie in het Argentijnse voetbal aan om antwoord te vinden op die vraag. Hun onderzoek laat zien dat de morele steun van supporters grote impact heeft op de prestatie van voetbalteams: zonder fans op de tribune nam de verlieskans met wel 20 procent toe.
Argentinië voerde na een dodelijk incident met een voetbalsupporter een verbod in: wedstrijden in de eredivisie mochten tijdelijk niet meer worden bijgewoond door supporters van het bezoekende team. Daardoor ontstond een unieke situatie in Argentijnse voetbalstadions, die voor econoom Patricio Dalton en zijn medeonderzoekers de perfecte omstandigheden creëerde voor een natuurlijk experiment waarmee ze de relatie tussen morele steun en prestatie konden onderzoeken.
Dalton analyseerde samen met Fabrizio Colella (University College London) en Giovanni Giusti (Pompeu Fabra) 1320 wedstrijden, die zowel voor als na het verbod werden gespeeld. De onderzoekers ontdekten dat de verlieskans voor bezoekende teams met 20 procent toenam als zij zonder hun supporters speelden. De kans om meer tegengoals te krijgen dan het thuisspelende team was 1,3 keer groter na het verbod.
Kleinere teams harder getroffen
De verslechterde prestatie van bezoekende teams zonder supporters is volledig toe te schrijven aan het ontbreken van morele steun, concluderen de onderzoekers. Alternatieve verklaringen, zoals een vooringenomen scheidsrechter of keuzes van coaches, sluiten ze uit.
Ook opvallend: teams van kleinere clubs hebben meer last van de afwezigheid van morele steun dan teams van grote clubs, die zonder supporters alleen slechter gaan presteren als ze tegen een team van vergelijkbare kracht spelen. Dat wijst erop dat morele steun kan compenseren voor ongelijkheid tussen teams.
Causaal verband
“Het belangrijke aan ons onderzoek is dat we een causaal verband tussen morele steun en prestatie aantonen, en dat we dat causale effect ook kwantificeren,” zegt Dalton. “We laten zien dat morele steun een diepgaande impact heeft op prestaties, zelfs in situaties waarin aanzienlijke financiële belangen meespelen.”
Het bewijzen van een causaal verband tussen morele steun en gedrag is ingewikkeld, zegt Dalton. “Experimentele toetsing is lastig, omdat morele steun endogeen is: mensen bepalen zelf in welke mate ze morele steun bieden of vragen en aan of van wie. Dat is moeilijk te beheersen in een experiment. In ons onderzoek maken we gebruik van een onverwachte wetswijziging in de Argentijnse voetbalcompetitie, die zorgde voor een externe verstoring van morele steun.”
Menselijk potentieel
Het onderzoek ontrafelt het belang van morele steun bij leveren van grote prestaties en het zo volledig mogelijk ontwikkelen van menselijk potentieel.
Als morele steun zo’n groot verschil kan maken in het topvoetbal, wat zou het dan kunnen betekenen op de gemiddelde werkvloer? Dalton: “We vermoeden dat morele steun nog meer invloed heeft als er niet zulke grote financiële beloningen op het spel staan, maar voor nu blijft dat een open vraag.”