Dyslexie zou geen belemmering moeten zijn voor het vinden van een geweldige baan. En dat is het ook niet! Bekijk de onderstaande tips en solliciteer succesvol op jouw droombaan.
Dyslexie hoeft geen obstakel te zijn bij het solliciteren naar een baan. Tijdens je schooltijd heb je door je dyslexie waarschijnlijk diverse uitdagingen op je bordje gehad. Je hebt manieren gevonden om ermee om te gaan en technologieën ontdekt die je kunnen ondersteunen.
Maar dat neemt niet automatisch de zorgen weg wanneer je met nieuwe situaties te maken krijgt. Solliciteren is spannend en als je dyslexie hebt kan het extra spannend zijn.
Dit blog maakt je wegwijs in de nieuwe situatie ‘solliciteren met dyslexie’:
- dyslexie beschrijven aan mensen die het misschien niet begrijpen
- een foutloos cv en motivatiebrief schrijven met dyslexie
- wel of niet (of later) vertellen aan een potentiële werkgever
- bronnen en hulpmiddelen voor volwassenen met dyslexie
Wat is dyslexie en hoe omschrijf ik het?
Kies je ervoor om een werkgever te vertellen dat je dyslexie hebt (daarover later meer)? Dan wil je misschien proberen te beschrijven wat dit betekent voor de functie waarop je solliciteert.
Dyslexie is een aangeboren neurologische stoornis die lezen en/of spellen bemoeilijkt bij mensen met een normale intelligentie. Kenmerkend is dat de lees- en/of spellingproblemen blijven bestaan. Iemand met dyslexie loopt de achterstanden niet in. Ook niet na extra begeleiding op school en intensief oefenen thuis. De problemen met lezen en spellen zijn niet toe te schrijven aan intelligentie: op andere gebieden scoren mensen met dyslexie wel goed.
Als je dyslexie hebt, ben je niet de enige. De cijfers lopen uiteen, maar wetenschappers denken dat in Nederland zo’n 3 tot 5% van de bevolking dyslexie heeft. In Amerika gaat het volgens het Yale Center for Dyslexia and Creativity om ongeveer 20% van de bevolking.
Ondersteuning op de werkvloerJe werkgever kan je helpen met ondersteunende software, aanpassingen op de werkplek, extra tijd geven voor talige taken, iemand aanwijzen die jouw teksten checkt en natuurlijk met begrip voor jouw dyslexie in de wetenschap dat het niets zegt over je kwaliteiten, competenties en intelligentie.
Hoe schrijf je een foutloos cv en sollicitatiebrief met dyslexie?
Schriftelijke taken zijn uitdagend voor mensen met dyslexie. Als gevolg hiervan kan uitstelgedrag ontstaan. Maar wat als je een baan nodig hebt, of gewoon een andere baan wilt? Dan betekent het uitstellen van het maken van een cv en sollicitatiebrief een gemiste kans.
Dat wil je voorkomen, dus hoe begin je aan een cv en motivatiebrief? Je weet wat je wilt zeggen en je hebt de kennis en vaardigheden in huis om geweldig werk te leveren. Nu gaat het erom dat je die boodschap met succes overbrengt.
Maak gebruik van de vele tools die er zijn om je te helpen. Tools die je nog kent van school of misschien nog steeds dagelijks gebruikt. Wellicht gebruik je op dit moment een ondersteunende dyslexie-tool om dit blog te lezen.
Je unieke kwaliteiten voor ogen houden
Houd goed voor ogen dat je over waardevolle denkvaardigheden beschikt die werkgevers graag zien op de werkvloer. Focus je niet op je taalproblemen, maar op je unieke kwaliteiten en troeven.
Enkele algemene kwaliteiten van mensen met dyslexie:
- Probleemoplossend vermogen
- Creatief
- Oplettend
- Empathisch
- Denken in het grote geheel
- Vermogen om verbanden te leggen
- Patroonherkenning
- Driedimensionaal denken
Stel jezelf de volgende 3 vragen over bovenstaande kwaliteiten:
- Welke van die kwaliteiten heb ik?
- Welke zijn waardevol voor mijn carrière?
- Hoe kan ik deze benadrukken op mijn cv?
Nu weet je wat je te bieden hebt. Je bent klaar om na te denken over het schrijfproces.
Dit zijn je opties:
- Huur een professionele cv-schrijver in die samen met jou een goed cv schrijft.
- Gebruik een online tool met spelling- en grammaticacontroles voor het opstellen van je cv. Bijvoorbeeld de cv-maker van CVster.nl
- Vraag hulp aan een vriend, familielid, collega (of leraar als je nog op school zit).
In al deze gevallen kan je een spraak-naar-tekstsysteem gebruiken om je ideeën op papier te krijgen. Is het concept klaar? Gebruik dan tekst-naar-spraak om te luisteren naar wat je hebt geschreven. Het controleren van de inhoud is een belangrijk onderdeel van elk sollicitatieproces.
Als je ervoor kiest om een professionele cv-schrijver in te huren, moet je wellicht een formulier invullen met allerlei informatie over je opleiding en werkervaring. Je kunt vragen of je die informatie mondeling kan verstrekken tijdens een gesprek. Gebruik vervolgens weer je dyslexie-tools om de documenten te beoordelen die de cv-schrijver voor je heeft geschreven.
Een online cv-maker begeleidt je bij het schrijven van elke cv-sectie. Dat zorgt automatisch voor structuur in je cv. Met cv-sjablonen zet je eenvoudig jouw teksten om in een professionele opmaak.
Als derde optie kun je iemand vragen je te helpen bij het schrijven van een sollicitatiebrief en cv. Jij vertelt, de ander typt. Of maak zelf een cv en brief en laat iemand je teksten controleren.
Houd er bij alle drie de opties rekening mee dat het jouw cv is en jouw stem moet weerspiegelen. Je wilt niet dat de recruiter een andere persoon verwacht dan degene die op het sollicitatiegesprek verschijnt. Kies woorden die passen bij jouw taalgebruik. Natuurlijk kan de toon in je sollicitatiebrief en cv wat formeler zijn dan wanneer je spreekt, maar wijk niet te ver af van je natuurlijke spreekstijl.
Wel of niet (of later) vertellen aan een potentiële werkgever
Je bent niet wettelijk verplicht om aan je werkgever of een potentiële werkgever te vertellen dat je dyslexie hebt.
Dat gezegd hebbende, er zijn omstandigheden waarin het in je voordeel kan zijn om het wel te vertellen. Veel interviewprocessen zijn namelijk niet dyslexievriendelijk. Bijvoorbeeld wanneer je een schriftelijke toets moet doen, of op de computer een test moet maken die niet kan worden voorgelezen.
Als de baan waarop je hebt gesolliciteerd niet veel lees- en schrijfwerk vereist, kun je om hulp vragen bij dit deel van het sollicitatieproces. Daarbij moet je de afweging maken tussen de kans dat je slecht presteert zonder hulp of aanpassing en de kans dat de werkgever je uit de sollicitatieprocedure haalt vanwege je dyslexie.
Moet je de werkgever over je dyslexie vertellen op het moment dat je de baan krijgt aangeboden?
Ook wanneer je glansrijk door de sollicitatieprocedure bent gerold en je de baan krijgt aangeboden, geldt: maak een goede afweging en beslis dan of je de werkgever vertelt dat je dyslexie hebt.
Enkele factoren waarmee je rekening moet houden:
- Kan je je werk doen met de beschikbare hulpmiddelen?
- Voelt het comfortabel om je werkgever niets te vertellen over je dyslexie?
- Is er een aanpassing die een groot verschil zal maken voor je werkprestaties en je werkplezier, maar die je wel via je werkgever moet regelen?
- Zal je tijdens je functioneringsgesprek beoordeeld worden op vaardigheden die worden beïnvloed door je dyslexie?
- Kan je een aantal weken of maanden wachten met vertellen totdat je jezelf hebt bewezen in je functie?
Aangezien je niet verplicht bent je werkgever te vertellen over je dyslexie, ligt de bal bij jou. Wees eerlijk tegenover jezelf en beslis waar jij je prettig bij voelt.
Bronnen en hulpmiddelen voor volwassenen met dyslexie
Voor dit artikel zijn de volgende bronnen gebruikt:
- Expertisecentrum Dyslexie
- Impuls & Woortblind
- The Dyslexia Foundation
- Headstrong Nation
- International Dyslexia Association
- Learning Disabilities Association of America
- National Center for Learning Disabilities
- Understood
- The Yale Center for Dyslexia & Creativity
Hulpmiddelen voor lezen (tekst naar spraak) en schrijven (spraak naar tekst)
Voor mensen met dyslexie zijn volop hulpmiddelen beschikbaar. Overigens gebruiken ook veel mensen zonder dyslexie deze tools om teksten te laten voorlezen of om van gesproken berichten snel een geschreven tekst te maken.
Sommige tools zijn gratis, andere zijn tegen een eenmalige betaling of via een abonnement verkrijgbaar. We hebben er een aantal op een rij gezet. Klik op de link voor meer informatie.
- Dragon Naturally Speaking
Deze software kent ook varianten speciaal voor juristen, medici en zakelijk gebruik. - TekstAid
- VoiceDictation
- ClaroSpeak
- Alinea Suite, Alinea Online, Kurzweil 3000 en Read & Write van Lexima
Visuele hulpmiddelen
- Tint Vision is een app die een kleuroverlay creëert op computers en mobiele schermen. Het heeft ook een tekst-naar-spraak-tool.
- Er zijn verschillende lettertypen ontworpen om lezers met dyslexie te helpen. Onderzoek laat geen significante verbetering zien, maar sommige mensen zijn er toch mee geholpen. Bijvoorbeeld met Dyslexiefont of Open Dyslexie.
Belangrijkste leerpunten
Het belangrijkste punt dat we met dit blogartikel willen maken, is dat je dyslexie jouw zaak is en dat alleen jij weet hoe je er het beste mee om kunt gaan.
Andere belangrijke ideeën om te onthouden:
- Je bent niet verplicht om je (potentiële) werkgever te vertellen over je dyslexie.
- Een sollicitatieprocedure is best spannend. Dyslexie kan dat gevoel versterken. Gebruik daarom de beschikbare dyslexie hulpmiddelen zodat je zelfverzekerder kunt solliciteren.
- Veel van de hulpmiddelen die jouw leven gemakkelijker maken, maken het leven van alle mensen gemakkelijker.
- Neem contact op met belangenbehartigers of onderzoeksorganisaties voor meer tips en informatie over dyslexie en dyslexie op de werkvloer.
