Werk en privé gescheiden houden, is al lang niet meer van deze tijd. Sterker nog: het is onmogelijk. Als je privé niet lekker in je vel zit, kan dit van invloed zijn op het werk. In sommige gevallen kan het goed zijn om hierbij hulp in te schakelen, zoals een psycholoog of coach. We denken vaak dat het heel slecht met ons moet gaan, voordat de psycholoog erbij moet komen. Een psycholoog is toch voor mensen met een depressie, trauma of burn-out? Niets is minder waar. Een psycholoog kan ook heel goed ondersteunen in iemands persoonlijke ontdekkingstocht. Langsgaan bij een psycholoog kan zelfs preventief werken en langdurige uitval of behandeling voorkomen. Wat mij betreft is het tijd om dit vooroordeel te doorbreken en daar heb jij als werkgever een belangrijke rol in. Hoe vaak hoor je immers niet van iemands persoonlijke uitdagingen? Of is er een medewerker waarbij je de vinger er maar niet op kunt leggen waarom hij niet lekker in z’n vel zit?
Zelfhulp met dokter Google of yoga
Aandacht voor persoonlijke ontwikkeling kan op elk moment. En heeft juist iets preventiefs. Een klein ‘probleem’ is immers een stuk sneller uit de wereld. Hoe langer iemand ergens mee rondloopt, hoe groter en vooral hoe complexer het wordt. Daarom is het goed om als werkgever of leidinggevende al bij een medewerker op de lijn te komen vóórdat iemand uitvalt. Een gesprek met een psycholoog kan iemand nieuwe inzichten geven en zo voorkomen dat klachten verder toenemen. Of beter nog: voorkomen dat klachten überhaupt ontstaan. Maar op de één of de andere manier zijn we met z’n allen niet zo goed in hulp inschakelen als er ogenschijnlijk nog niks aan de hand is. We denken problemen vaak wel zelf op te kunnen lossen. We schakelen dokter Google in, doen nog eens een yogasessie of lezen een tijdschrift over mentale gezondheid. Dat je je echt niet helemaal opgebrand of hulpeloos hoeft te voelen om naar een psycholoog te gaan, laat ik zien aan de hand van een casus.
De drempel naar de psycholoog
Deborah moest een flinke drempel over om in gesprek te gaan met een psycholoog. Wie kon haar nu helpen? Opgetrokken schouders en een pony tot over haar ogen kenmerkten haar gesloten houding. Deborah zat al een tijd thuis, omdat ze om de kleinste dingen uit haar vel kon springen. Nadat dit ook een paar keer op haar werk was gebeurd, besloot ze samen met haar leidinggevende dat het beter was om even pauze te nemen. Ook collega’s gaven aan dat het zo niet meer ging. Deborah werd echter bang om haar baan te verliezen. Als oplossing ging ze triggersituaties vermijden. Zo sloot ze zichzelf thuis op om zichzelf te beschermen tegen woede-uitbarstingen. Dat leek te werken, maar dat kwam enkel door het wegnemen van de triggers.
De onderliggende oorzaak was hiermee nog niet opgelost. De leidinggevende van Deborah stimuleerde haar uiteindelijk om hulp te zoeken, want ook hij zag dat een ‘pauze’ niet genoeg was. Eenmaal bij de psycholoog werd duidelijk dat trauma’s uit Deborahs jeugd ten grondslag lagen aan haar uitbarstingen. Deze trauma’s vermeed Deborah. Met een persoonlijke benadering leerde de psycholoog Deborah steeds beter kennen, en zo leerde zij ook zichzelf beter kennen. Deborah ontdekte wat er bij haar gebeurde en waarom. En zo ontstond er ook steeds meer ruimte. De gesloten houding maakte plaats voor leergierigheid en nieuwsgierigheid om meer te ontdekken over zichzelf en ermee aan de slag te gaan. Een enorm enthousiasme kwam onder de pony vandaan.
Deborah ontdekte veel over zichzelf en heeft hiermee heftige gebeurtenissen uit haar jeugd een plek kunnen geven. En daarmee werden de woede-uitbarstingen verleden tijd en kon Deborah met een gerust hart weer aan het werk. En de leidinggevende? Die baalde achteraf dat hij niet eerder aan Deborah had gevraagd of hij iets voor haar kon betekenen. Haar gesloten houding was hem natuurlijk al veel eerder opgevallen, maar daar zocht hij geen achterliggende oorzaak achter.
Persoonlijke ontdekkingstocht
Zo’n persoonlijke ontdekkingstocht is waar het om draait voor een psycholoog. Geen heftige behandeling of zware therapie, maar een persoonlijk traject om jezelf beter te leren kennen en weer midden in het leven te komen staan. Daar kun je eigenlijk niet vroeg genoeg mee beginnen. Een aantal gesprekken met de psycholoog kunnen voorkomen dat een probleem of even niet lekker in je vel zitten, escaleert. Zo kan uitval van personeel of langdurige intensieve begeleiding weer voorkomen worden. Als werkgever kan de manier waarop je over hulpverlening praat, doorslaggevend zijn in de manier waarop iemand er tegenaan kijkt.
Psycholoog, help!
‘Het mooie is dat de jongere generaties op de arbeidsmarkt veel vaker hulp toestaan dan oudere generaties. Waar hun ouders meer van het credo ‘niet zeuren, gewoon doorgaan’ zijn, is dat bij nieuwe generaties gelukkig al een veel minder grote stap. Dit is een mooi een lijn om door te zetten en zo vooroordelen over naar een psycholoog of coach gaan, te doorbreken. Als hulp inschakelen een stuk laagdrempeliger wordt, ben ik ervan overtuigd dat we flink wat langdurige uitval op de arbeidsmarkt voorkomen. Gewoon omdat we onze mentale gezondheid belangrijk achten en goed voor onszelf zorgen, vóórdat klachten ontstaan. En daar hoort soms ook bij dat je samen met een ander op ontdekkingstocht gaat naar jezelf. Je hoeft immers niet echt ziek zijn om beter te worden.
