Per 1 januari 2016 is een deel van de Wet aanpak schijnconstructies (WAS) ingegaan. Een ander deel gaat in op 1 januari 2017. Met de Wet aanpak schijnconstructies kunnen werknemers achterstallig loon bij hun werkgever én bij hun opdrachtgever opeisen. Inspectie SZW maakt de namen van bedrijven die zich niet aan de regels voor het minimumloon houden openbaar. Wat zijn schijnconstructies, wat zijn de gevolgen van schijnconstructies en welke maatregelen gelden er met de invoering van deze wet?
Schijnconstructies
Werkgevers kunnen door middel van een bepaalde constructie regels voor minimumloon of cao-loon ontduiken. Dit is nadelig voor de werknemer. Het kan hier bijvoorbeeld gaan om het inhouden van bedragen op het minimumloon, bijvoorbeeld maaltijden, huisvesting of de zorgverzekering. Of de werkgever houdt boetes in het op het minimumloon. Deze schijnconstructies kunnen leiden tot oneerlijke concurrentie, ontduiking van het betalen van sociale premies of verdringing van Nederlandse werknemers door goedkopere buitenlandse werknemers.
Wet aanpak schijnconstructies
Met de Wet aanpak schijnconstructies wil men werknemers tegen bovenstaande constructies beschermen zodat geen sprake meer is van onderbetaling en oneerlijke concurrentie. De volgende maatregelen gelden sinds 1 januari 2016:
- Een duidelijk loonstrook
De loonstrook moet begrijpelijk zijn voor het personeel en alle bedragen moeten duidelijk toegelicht worden. U kunt als werkgever een boete krijgen van Inspectie SZW als de loonstrook niet klopt; - Minimumloon via de bank betalen
Het minimumloon mag niet meer contant betaald worden. Wat de werknemer meer verdient dan het minimumloon mag eventueel wel contant betaald worden; - Namen bedrijven openbaar maken
Inspectie SZW controleert de werkgevers. Indien een werkgever zich niet houdt aan de regels voor het minimumloon dan legt inspectie SZW een boete of dwangsom op. Daarnaast maakt de inspectie SZW de namen van de gecontroleerde bedrijven bekend: zowel van bedrijven die zich niet aan de regels houden als bedrijven die dat wel doen.
Sinds 1 juli 2015 gelden deze maatregelen:
- Ketenaansprakelijkheid loon
De werknemer kan nu naast de werkgever ook de opdrachtgever aansprakelijk stellen voor het betalen van loon. Dit heet ketenaansprakelijkheid voor loon. Voorheen was slechts de werkgever aansprakelijk; - Uitwisseling informatie werkgevers
Als de inspectie SZW het vermoeden heeft dat een werkgever de cao niet naleeft, dan geeft zij dit door aan werkgevers- en werknemersorganisaties. Zij kunnen dan actie ondernemen; - Identiteit vaststellen niet-EU werknemer
Uit de Wet arbeid vreemdelingen volgt hoe werkgevers identiteitsbewijzen van buitenlandse werknemers moeten controleren en bewaren. Inspectie SZW kan van werkgevers eisen de vastgestelde identiteit binnen 48 uur door te geven.
Per 1 januari 2017 geldt de volgende maatregel:
- Alle werkgevers moeten het volledige minimumloon betalen
Alleen de volgens de wet verplichte en toegestane bedragen mogen worden ingehouden, zoals belasting en sociale premies. Alle andere constructies zijn verboden. Echter, de minister is van plan uitzonderingen te maken met betrekking tot kosten van huisvesting en zorgverzekeringen. Daarnaast denkt hij na over uitzonderingen van arbeidsbeperkten.
Zorg er dus voor dat u op de juiste manier omgaat met identiteitsbewijzen van in- en uitgeleende werknemers omgaat. Zorg er daarnaast dat de loonstroken van uw werknemers duidelijk zijn en dat u in elk geval het minimumloon uitbetaald.
