Vrouwen en personen van kleur worden structureel buitengesloten in het Nederlandse tech start-up ecosysteem. Dat blijkt uit onderzoek van organisatiewetenschapper Maud van Merriënboer van de Vrije Universiteit Amsterdam.
“Het dominante beeld van de succesvolle tech ondernemer – wit, mannelijk, zelfverzekerd – sluit veel mensen uit. Dat is niet alleen onrechtvaardig, het belemmert ook innovatie,” aldus Van Merriënboer.
Voor haar onderzoek sprak ze met tientallen ondernemers en observeerde zij anderhalf jaar lang het Nederlandse start-up landschap van binnenuit. De ervaringen van vrouwen en ondernemers van kleur zijn vaak schrijnend. “Ze zijn geregeld de enige vrouw of persoon van kleur aan tafel. Ze krijgen te maken met ongepaste opmerkingen, of worden simpelweg niet serieus genomen,” zegt ze. Het stereotype van de witte man als tech genie blijkt diepgeworteld. “Een vrouwelijke ondernemer vertelde mij: ‘Ik moet altijd drie keer zo hard bewijzen dat ik weet waar ik het over heb. Investeerders zien mij niet automatisch als expert.’”
Slimme strategieën om erbij te horen
Toch laten deze ondernemers zich niet uit het veld slaan. Van Merriënboer beschrijft hoe ze allerlei strategieën ontwikkelen om serieus genomen te worden. “Sommigen gaan zich bijvoorbeeld meer ‘mannelijk’ gedragen. Anderen leunen op witte of mannelijke co-founders om toegang te krijgen tot financiering.” Tegelijkertijd gebruiken sommigen juist hun unieke positie als kracht: “Ze zetten hun anders-zijn strategisch in om zich te onderscheiden.”
Diversiteit als motor voor innovatie
Van Merriënboer benadrukt dat dit geen individuele problemen zijn, maar een systeem dat aan verandering toe is. “Wie geen toegang heeft tot netwerken of kapitaal, kan zijn of haar ideeën moeilijk realiseren. Dat is zonde, want juist die diverse perspectieven hebben we nodig om maatschappelijke problemen aan te pakken – van klimaatverandering tot sociale ongelijkheid.”
Nieuwe rolmodellen en meer diversiteit bij investeerders
Volgens van Merriënboer is verandering mogelijk, maar vraagt dat inzet van álle spelers in het ecosysteem: van investeerders tot universiteiten en van overheden tot incubatieprogramma’s. “We moeten werken aan nieuwe rolmodellen, aan bewustwording én aan meer diversiteit bij investeerders. Want zolang alleen witte mannen bepalen wie er geld krijgt, blijft het speelveld ongelijk.”
