De coronacrisis heeft ervoor gezorgd dat we steeds vaker of zelfs helemaal thuiswerken. Volgens onderzoek van de Arbo-dienst ervaart 55% van de Nederlandse werknemers dat als iets positiefs. Sommige bedrijven in Nederland en het buitenland zijn helemaal overgestapt op volledig thuiswerken of een hybride model van thuis- en kantoorwerk. Maar wat doet al dat thuiswerken met onze gezondheid, zowel mentaal als fysiek? Je komt het te weten in dit artikel.
Bedrijven kiezen voor permanent thuiswerken
Grote bedrijven als het Canadese e-commercebedrijf Shopify en Twitter uit Sillicon Valley laten veel werknemers helemaal thuiswerken. Ook de online bank Revolut uit Groot-Brittannië heeft veel werknemers die helemaal remote werken. Met name voor dit soort tech-bedrijven is de switch naar thuiswerk snel gemaakt. De reden dat bedrijven overstappen op deze manier van werken is om meer werknemers te binden en te zorgen dat sommige werknemers niet vertrekken.
Zo vertelt Mark Zuckerburg van Facebook (nu Meta) aan het Economisch Forum dat hij kansen ziet voor thuiswerken omdat werknemers voorheen Facebook verlieten omdat ze wilden verhuizen voor bijvoorbeeld vrienden of familie. Door werknemers een werkplek op afstand aan te bieden, hopen bedrijven dat deze werknemers aan boord blijven en nieuwe werknemers die normaliter niet hadden willen verhuizen voor hun werk, nu opeens wel geïnteresseerd zullen zijn voor dit soort werk.
Thuiswerken vermindert reistijd
Een andere belangrijke reden voor werkgevers om thuiswerken ook na de coronapandemie te omarmen is het verminderen van de reistijd die werknemers af moeten leggen. Gemiddeld zouden werknemers 84 minuten aan reistijd per werkdag besparen door niet naar kantoor te komen. Deze 84 minuten kunnen werknemers besteden aan vrije tijd. Helaas gebruiken werknemers het echter vaak om overuren op te maken. Deze 84 minuten zouden voor de gezondheid en het sociale welzijn van thuiswerknemers daarom beter besteed kunnen worden aan vrije tijd. Ook om de productiviteit op de werkvloer hoog te houden.
Het wegvallen van de reistijd heeft een zeer grote en positieve invloed op ons slaappatroon. Als we thuiswerken kunnen we bij wijze van spreken direct de eerste meeting van de dag vanuit ons bed volgen en dus veel later opstaan.
Worden thuiswerkers productiever?
Het bovenstaande punt brengt ons op een volgende vraag: zijn werknemers die thuiswerken productiever? Om daar antwoord op te geven kijken we naar een onderzoek van onder meer TNO (De Nederlandse Organisatie voor toegepast-natuurwetenschappelijk onderzoek). Zij onderzochten ongeveer 850 werknemers die dagelijks invulden hoe ze zich voelden en waar ze mee bezig waren op een werkdag. Het viel TNO vooral op dat de productiviteit van werknemers steeg zodra de opstartproblemen met internet en ict bij alle bedrijven waren opgelost in verband met het thuiswerken.
Ook zag TNO dat mensen creatiever werden door thuiswerken. Bijvoorbeeld omdat ze tussen het typen op de laptop door ook tijd hadden voor andere zaken. Het onderzoeksbureau ontdekte dat de werknemers hun targets haalden en hun stemming doorgaans goed was.
Duidelijk productiever, maar niet iedereen
Uit een ander onderzoek van wervings- en selectiebureau Robert Walters bleek dat 41% van de werknemers ervaarde dat ze productiever zijn geworden sinds ze thuiswerken. Het onderzoek werd gehouden onder 553 werknemers in Nederland. 18% van de respondenten gaf echter aan minder productief te zijn geworden in het onderzoek, terwijl zo’n 36% geen verschil zag tussen thuiswerken en een kantoorbaan.
Volgens Robert Walters is vooral de productiviteit van werknemers die geen kinderen hebben omhoog gegaan tijdens de coronacrisis. Vooral jonge kinderen van werknemers tussen de 25 en 39 drukken een stevig stempel op de algehele werkdruk. Met name toen de scholen gesloten waren konden ouders zich maar moeilijk focussen op hun werk omdat ze naast hun baan ook min of meer moesten babysitten en thuisonderwijs moesten geven.
De invloed van afleiding
In het bovenstaande onderzoek kwam net als bij het onderzoek van TNO het punt van afleiding bovendrijven. Sommige werknemers hebben meer focus nu ze thuiswerken omdat er minder koffieautomaatgesprekken en storende geluiden uit de kantoortuin om hen heen zijn. De afleidingen die ze wel hebben, zoals even de hond uitlaten of een rondje lopen, zijn juist welkome afleidingen om even de zinnen te verzetten.
Toch zegt 62% van de werknemers die hun productiviteit zag dalen dat dit komt door de afleiding die ze ervaarden tijden het thuiswerken. In dat geval gaat het volgens Robert Walters wederom om een groep die vaak kinderen heeft.
Meer vrijheid en tijd om te sporten
Een andere belangrijke reden voor werknemers om thuiswerken als prettiger te ervaren is door de toegenomen vrijheid. Door thuis te werken is er meer tijd om tijdens de kantooruren bijvoorbeeld te koken, te wassen of pakketjes in ontvangst te nemen zodat je ze niet steeds bij de buren hoeft op te halen.
Naast meer vrijheid voor huishoudelijke taken is er ook veel meer ruimte om te sporten door het vele thuiswerken. Evelien van Leeuwen van die werkt als onderzoeker loopbanen en duurzame inzetbaarheid voor de Universiteit Utrecht adviseert werkgevers juist om werknemers de vrijheid te geven ook onder werktijd te sporten. “Gezonde mensen en mensen die veel bewegen zijn productiever omdat ze betere cognitieve vermogens hebben, beter in staat zijn om met stress om te gaan, ze voelen zich beter en zijn minder vermoeid”, legt ze uit op de website van de Universiteit.
Ook haar collega Anne van der Put die promoveert als socioloog aan de Universiteit in de Domstad stelt vast dat sporten een soort pauze vormt die kan dienen als oplaadmoment om productiever te werk te gaan gedurende de dag.
Thuiswerken levert ook gezondheidsvoordelen voor iedereen: schonere lucht
Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat laat weten dat thuiswerken door de vermindering van het vele woon- en werkverkeer een belangrijke invloed heeft op de doorstroming op de weg en vooral een schonere lucht. Tussen 2019 en 2020 werd een reductie van 20% CO-uitstoot gemeten door al het thuiswerken. De overheid wil daarom voor wie nog wel naar kantoor gaat in de komende jaren fietsen naar het werk stimuleren. Dat zal niet alleen bijdragen aan een beter milieu, maar ook een fittere, gezondere en vrolijkere werknemers.
Hoe beperk je als werkgever de nadelen van thuiswerken?
Hoewel dit artikel over de gezondheidsvoordelen van thuiswerken gaat, ervaart een deel van de werknemers toch problemen met thuiswerken. Meestal komt dat door de meer wazige scheiding tussen werk en privé, langere werkdagen door het benutten van de weggevallen reistijd als werktijd, het niet nemen van een goede pauze en veel online meetings waarbij er minder tijd is voor sociale interactie en het elkaar uit laten praten. Daarnaast merken werknemers die alleen thuiswerken soms ook dat ze eenzaam worden en hun collega’s missen.
Een andere probleem is de ergonomische situatie. Slechte stoelen, eettafels waaraan gewerkt wordt en een gebrek aan goede hardware maken het moeilijk om op een gezonde manier thuis te werken. De meeste thuiswerkers moesten tijdens de coronacrisis hun eigen hardware gebruiken. De overheid wil daarom een budget beschikbaar stellen, zodat werkgevers toch hardware belastingaftrekbaar kunnen maken.
Thuiswerker heeft behoefte aan ergonomische werkplek
Hoewel thuiswerken populair is en mentaal veel voordelen geeft aan met name alleenstaanden of stellen zonder jonge kinderen, blijven veel thuiswerkers zitten met een probleem dat ergonomie heet. Op kantoor hebben we bureaus en stoelen die zijn afgesteld volgens de arbo-voorwaarden. Thuis hebben we die luxe lang niet altijd en zeker niet als je als werkgever geen hardware biedt.
Hoewel dat misschien een fikse kostenpost lijkt, is het desondanks toch belangrijk voor werknemers, zeker op de lange termijn, om goede stoelen, een goed bureau en misschien zelfs een ergonomische muis of toetsenbord aan te schaffen. Het kan goed zijn dat de werknemer het in de eerste maanden of zelfs jaren van het thuiswerken nog weinig klachten zal ervaren van het werken aan de eettafel, maar na loop van tijd kunnen bijvoorbeeld problemen met de nek- of rugspieren ontstaan.
Pak ergonomische problemen preventief aan
Het is vanwege die gezondheidsklachten van te lang en verkeerd zitten en werken daarom regelmatig het geval dat werknemers (langdurig) uitvallen. Werknemers die lijden aan spier- en skeletaandoeningen kunnen een veel langere periode aan de kant staan dan werknemers die geen problemen met hun rug hebben. In Duitsland bleek uit onderzoek dat dit soort klachten zelfs tot 1% van het gehele Bruto Binnenlandse product (BBP) kunnen kosten!
Het is dus zeker de moeite waard om ook in het thuiskantoor te investeren in de juiste stoelen en misschien ook een bureau dat omhoog en omlaag kan zodat werknemers ook staand zouden kunnen werken om de rug te ontlasten. Je zou als werkgever ook online gymnastieklessen of yoga kunnen organiseren zodat werknemers fitter blijven. Dat brengt ons bovendien bij het volgende punt van gezond thuiswerken.
Organiseer leuke sociale online interactie
Door het wegvallen van het sociale aspect op het kantoor, wordt het bevorderen van sociale activiteiten online erg belangrijk om het welzijn en de eenzaamheid van werknemers tegen te gaan. Tips en ideeën voor zulke activiteiten zijn bijvoorbeeld een lunch chat met een collega, een online pubquiz of een digitale leesclub.
Andere manieren om het sociale welzijn te verbeteren zijn bijvoorbeeld het verlengen van een vergadering zodat je voordat je de meeting begint nog even met je collega’s kunt praten over hoe het met ze gaat. Sociale interactie is en blijft enorm belangrijk omdat het een betere mentale gezondheid geeft voor werknemers maar ook zekerheid, veiligheid en geborgenheid op de werkvloer biedt.
Stuur een origineel kerstpakket als bedankje voor de inzet
Een andere manier om in de decembermaand blijk te geven van sociale interactie en waardering aan werknemers is het bieden van een origineel en gepersonaliseerd kerstpakket. Bijvoorbeeld met gepersonaliseerde mokken, sleutelhangers, usb-sticks of t-shirts die jouw bedrijf representeren. Ook kerstpakketten met lokale producten kunnen laten zien dat je als werknemer denkt aan je thuiswerkers. Wil je ook buiten de feestdagen om iets bieden aan je werknemers? Dan moet je dat zeker doen, want de meeste werknemers geven aan dat ze het kerstpakket waarderen.
Conclusie
Thuiswerken levert veel gezondheidsvoordelen op zoals meer tijd voor het gezin, persoonlijke activiteiten, sport maar ook meer tijd voor het huishouden en minder tijd in de file of de trein. Dat levert veel gezondheidsvoordelen op een veel productievere werknemers. Er kleven natuurlijk ook nadelen aan thuiswerken, zoals de vermindering van sociale interactie en problemen met ergonomie door verkeerde stoelen, bureaus en hardware. Toch kunnen veel van die problemen deels opgelost worden door meer aandacht te besteden aan het sociale welzijn van de werknemers en betere hardware-oplossingen te bieden zodat de ergonomie van werknemers op orde blijft.