“Even klankborden, sparren of brainen” met je team? Niet alleen is het ontzettend jeukend kantoorjargon — het werkt simpelweg niet, zo’n brainstormsessie. Wat dan wel? Deze wetenschappelijke onderzoeken geven je ‘t antwoord: brainstorm solo – met mindmapping.
Wat je leert in dit artikel.
In de komende 5 minuten leer je dat die eindeloze brainstormsessies waar je baas altijd mee aankomt, zonde is van je tijd. Waarom dat zo is én hoe je vervolgens dan wél aan de slag kunt, vertellen we je ook.
Wat je daar aan hebt.
Inzien dat jij productiever en vooral creatiever bent wanneer je in je uppie werkt, scheelt jou een hoop saaie en nutteloze overleguurtjes. Je levert betere kwaliteit in minder tijd — wie wil dat nou niet!
Hoe je dat doet.
Allereerst leggen we uit waar die kantoor-obsessie voor brainstormen vandaan komt. Vervolgens komt een psychologe aan bod die je uitlegt wat dat brainstormen precies met de kwaliteit van jouw werk doet — en we sluiten af met een advies, wil je werkelijk creatieve ideeën uit je mouw schudden.
Maar eerst…
Creativiteit Killer #1 — de brainstormsessie
Nieuwe ideeën aandragen voor dat komende project, dat doe je natuurlijk samen met je collega’s — in een brainstormsessie. Want laten we wel wezen, hoe meer slimme koppen je bij elkaar steekt, des te meer creatieve ideeën eruit komen.
Tenminste, dat was de ‘revolutionaire’ gedachte die in de jaren ‘50 de werkvloer bestormde. De man achter deze theorie, Alex Osborn, was er van overtuigd dat wanneer je een grote groep individuen bij elkaar zet, je 50% creatiever bent dan wanneer je werkt in je eentje.
En dat geloven sommigen jammer genoeg nog steeds.
Tot op heden worden kantoorwerkers in een teamverband gezet om zo ‘out of the box’ te kunnen denken of worden we massaal in ‘stimulerende’ kantoortuinen geplaatst — “omdat dat zo goed de onderlinge communicatie- en ideeënstroom bevordert.”
Nou… nee.
“Onderzoek toont keer op keer aan dat Osborn’s brainstorm-idee totaal niet werkt. We werken simpelweg creatiever én productiever zodra we zonder collega’s, zonder prikkels en zonder onderbrekingen aan de slag kunnen.”
Psycholoog Susan Cain, psychologe en schrijver van hét boek voor introverte personen ‘Stil’, sluit zich hier dan ook graag bij aan:
Brainstormsessies zijn één van de slechtste manieren om creativiteit te stimuleren. Decennia aan onderzoeken tonen aan dat individuen bijna altijd beter presteren dan groepen op het gebied van kwaliteit en kwantiteit – en dat groepsprestaties verslechteren naarmate de grootte van de groep groeit.
Duidelijk, dus — om werkelijk met hele goede ideeën aan te komen, zul je werknemers niet in een groep moeten plaatsen en ideeën op post it’s laten krabbelen. Laat ze alleen werken zodat hun creativiteit kan vloeien. Het resultaat? Goede ideeën, blije werknemers, geen verspilde kantooruren.
Brainstormen werkt niet — 3x waarom
Maar neem dit niet alleen van ons aan — een flink aantal studies bevestigen het. Dit zijn hun 3 redenen waarom brainstormen niet werkt:
1. Eigen ideeën worden weggewuifd.
Jij hebt een goed idee, een uitstekend idee zelfs, hoe jullie van wal kunnen steken met dat nieuwe project. Toch houd je het liever voor jezelf. Je hebt namelijk al zulke drastisch andere ideeën gehoord dat je bang bent dat deze uit de toon zal vallen — het is misschien toch niet zo goed als dat je dacht.
Zonde.
Maar dit is wel iets dat brainstormsessies in de hand werken, zegt Professor en neurowetenschapper Gregory Berns — je eigen ideeën onbewust naar de achtergrond drukken.
Zodra jij namelijk een ‘afwijkend’ idee hebt, wuift jouw brein dit weg. Alles dat ‘anders’ is dan de algemene norm activeert namelijk een gedeelte in de hersenen dat bang is voor afwijzing. Daardoor wimpel jij sneller een goed idee af, dan dat je het risico neemt ‘buiten de groep’ te vallen.
2. De kwaliteit van ideeën gaat drastisch omlaag.
Daarnaast zijn alle ideeën die worden aangedragen in een brainstormsessie simpelweg slechter. Niet alleen in kwaliteit, maar ook in kwantiteit:
Onderzoek laat expliciet zien dat brainstorm groepen minder, en van slechtere kwaliteit, ideeën voortbrengen dan hetzelfde aantal individuen die ieder voor zich werken.
En daarbij geldt zelfs dat hoe groter de groep is, hoe slechter de gekozen ideeën zijn. Hoe dat kan? Samen werken met een grote groep mensen of zelfs maar met één collega, kan namelijk iemand zo verstijven dat het enorm lastig wordt om nieuwe ideeën te bedenken.
3. Brainstormsessie maakt lui.
Ten slotte zorgt overleggen in groepsverband er voor dat het merendeel van de personen achterover gaat leunen — waarom zou je ten slotte moeite doen, als er toch zat anderen zijn die ideeën aandragen! Social loafing, noemt de wetenschap dit — en tijdens een brainstormsessie gebeurt dit maar al te vaak.
Kan geen kwaad zou je denken, maar onbewust verlaagt dit het gemiddelde niveau en raakt de groep in een negatieve spiraal — het steekt elkaar aan. Het resultaat is dat je aan het eind van de groepssessie overblijft met een paar ‘meh’- ideeën en veel verloren tijd.
Brainstormsessies, ze werken dus duidelijk niet — maar wat moet je dan wel doen om tot nieuwe en creatieve ideeën te komen? Een aantal ‘grootheden’ hebben het antwoord:
“Brainstorm in je eentje” — maak een mindmap
Neem Nikola Tesla bijvoorbeeld, de grootste uitvinder aller tijden. Denk je dat die uren van zijn tijd verspilde aan het samen overleggen? Nee, hij was erg strikt in zijn aanpak:
De geest is scherper en beter in afzondering en ononderbroken isolement. Originaliteit bloeit volop in die afzondering, vrij van externe invloeden die het creatieve brein kreupel slaan. Wees alleen – dat is het geheim van uitvindingen: wees alleen, want dát is waar ideeën geboren worden.
Benjamin Franklin, Eleanor Roosevelt en Wolfgang Amadeus Mozart bijvoorbeeld — ook die zijn het er mee eens dat jouw creativiteit en productiviteit pas vloeien als je in je eentje werkt.
Mozart:
Wanneer ik, als het ware, compleet alleen ben en in een goede stemming – wandelend na een goede maaltijd of tijdens een slapeloze nacht bijvoorbeeld – dán is het moment dat mijn ideeën het rijkelijkst vloeien.
Betekent dat dan dat je voortaan nooit meer met iemand overlegt en jij je voorgoed afzondert? Nee.
Zodra jij nieuwe en creatieve ideeën nodig hebt, begin jij met een ‘solo brainstormsessie’ – alleen dus. Hoe je dat op een zo productief mogelijke manier doet? Door het maken van een mindmap – je weet wel, zo’n ‘woordspin’.
Waarom dat werkt:
- Een mindmap helpt je ideeën visueel te maken. Hierdoor onderscheid je sneller de hoofd- en sublijnen.
- Je ziet in één oogopslag wat belangrijk is en hoe bepaalde punten bij elkaar aansluiten.
- Plaatjes toevoegen, kleuren, symbolen – ze helpen allemaal een nog beter mentaal plaatje te schetsen. Dat geeft overzicht én maakt jouw idee nog tastbaarder.
- Een mindmap zorgt er ten slotte voor dat je jouw ideeën beter onthoudt. Jouw brein vindt het namelijk veel makkelijker om visuele informatie te onthouden, dan abstracte.
Hoe je dat precies doet?
Je kunt natuurlijk op verschillende manieren een mindmap maken, bijvoorbeeld op papier. Echter, een digitale variant werkt het beste – een handige tool hiervoor is de gratis mindmap software ‘Mindmeister’.
Hoe je ook werkt, het maken van een goede mindmap vereist een aantal stappen.
In het kort:
- Allereerst doe je een gedachtendump – elk idee dat bij je opkomt noteer je, ongeacht of deze wel of niet verband met elkaar houden. Gooi alles eruit!
- Vervolgens ga je deze ideeën onderverdelen in hoofd- en subthema’s. Het aanbrengen van structuur zorgt ervoor dat je overzicht creëert in je, nu nog chaotische, ideeën.
- Vul aan waar nodig – nu je orde hebt aangebracht in je ideeën, komen er misschien nieuwe associaties bij je op. Voeg deze toe.
- Geef prioriteiten aan je hoofd- en subthema’s. Wat moet er als eerst gebeuren, wat als tweede? Plaats de thema’s kloksgewijs in de juiste volgorde – lekker overzichtelijk.
- Ten slotte, organiseer je mindmap. Plaats linkjes, voeg afbeeldingen of bijlagen toe en maak jouw mindmap net dat stukje geordender.
Wil je nou precies weten hoe je zo’n mindmap maakt? Kijk dan eens hier voor de gedetailleerde uitleg.
Nu jij jouw ideeën hebt vastgelegd in een mindmap, kun je ze bespreken met een ander die er met een frisse blik naar kijkt. En dát, dat is geen brainstormen, dat is kennis delen.
Stap er dan ook in het vervolg zó in: kennis delen — prima. Nutteloos brainstormen — ga gerust je gang en plan die volgende sessie. Ga er alleen niet vanuit dat je er veel meer mee bereikt dan een gezellig momentje met het team.