Het evalueren en beoordelen van menselijke prestaties is een terugkerend onderdeel in ons leven. Zo word je onder andere beoordeeld op je schoolresultaten, je sportprestaties en je verantwoordelijkheden op het werk. Vaak vertaald naar cijfers die aangeven hoe goed of hoe slecht je iets hebt gedaan. Bijvoorbeeld in de vorm van een rapport of functioneringsformulier. Helaas ligt bij deze beoordelingen de focus vaak op het negatieve, de rode cijfers en alles wat onder de gemiddelde lijn van een grafiek ligt. De bedoeling van een beoordeling is om jou verder te brengen, je ontwikkeling te stimuleren. Echter, de traditionele manier van beoordelen doet allesbehalve dat. We doen het met z’n allen dus al zo’n 100 jaar(!) he-le-maal verkeerd (*knipoog*). Maar wat werkt dan wel?
De positieve psychologie
Barbara Frederickson, onderzoeker op het vlak van positieve psychologie en verbonden aan de universiteit van North Carolina, zegt dat we door positieve emoties meer openstaan voor het leren van nieuwe dingen, oplossingsgerichter denken en eerder door een doel worden gedreven. Volgens Frederickson helpen positieve emoties tevens bij het versterken van onderlinge relaties en het reduceren van stress. Als je bedenkt dat onze traditionele beoordelingsvormen precies het tegenoverstelde bewerkstelligen, is het wel even slikken. Gelukkig kent de school van positieve psychologie voldoende instrumenten om anders naar beoordelen en ontwikkelen te kijken. Eén daarvan is Appreciative Inquiry: een krachtig en praktisch instrument dat goed aansluit op nieuwe manieren van beoordelen.
Appreciative Inquiry
Het is dus belangrijk om vanuit positiviteit te vertrekken. Appreciative Inquiry doet precies dat. Er wordt uitgegaan van waardering van hetgeen de ander al goed doet en waar jij als leidinggevende graag meer van wil zien. Dit vraagt wel om een positief onderzoekende blik, waarbij het belangrijk is om vanuit oprechte interesse de verbinding met de ander te zoeken. En de juiste vragen te stellen. Bijvoorbeeld: Wat is jouw hoogtepunt van de dag? Wat gebeurde er precies? Wat was jouw rol daarin? Wie waren er nog meer bij betrokken en wat was hun rol? Wat waren de belangrijkste factoren die deze ervaring voor jou tot een hoogtepunt maakte? Hoe zou je die de volgende keer kunnen inzetten om voor een nieuw hoogtepunt te zorgen?
Van probleem naar perspectief
Tijdens de opleiding tot HR Business Partner ga je bij ons aan de slag met een praktisch implementeerbare businesscase. Als waarderend onderzoeker heb ik voorgesteld om (het presenteren van) businesscases niet meer met een cijfer te beoordelen. In plaats daarvan gaan we uit van kwaliteiten en talenten en relateren we die aan het profiel van de HR professional. We evalueren hetgeen er al goed gaat, waar we meer van willen zien. En laten de deelnemers nadenken over hoe ze dat zouden kunnen doen. Hierdoor verleggen we de focus van probleem naar perspectief en ontstaat er creativiteit, betrokkenheid en actiegerichtheid.
