Een tijdje terug reed ik met twee goede bekenden naar Alkmaar. We waren uitgenodigd door de hoofdsponsor van AZ om de wedstrijd AZ-Vitesse te bekijken. Alle ingrediënten waren aanwezig voor een mooie voetbalavond, niet in de laatste plaats omdat de lentezon die dag glansrijk was geslaagd voor haar examen.
Ik kan daar altijd zo naar uitkijken; mannenenergie ervaren in de kleine ruimte. Dat levert geheid opzienbarende, met testosteron doorspekte gesprekken op waar vervolgens keihard om gelachen wordt. Zeker als je – zoals in ons geval – een beetje uit hetzelfde hout bent gesneden en niet vies bent van vrijelijk en schaamteloos taalgebruik op zijn tijd.
Heerlijk om dan even lekker jezelf te kunnen zijn en niet te hoeven letten op wat je allemaal uitkraamt, terwijl de man op de achterbank zijn hoofd met een big smile tussen de twee hoofdsteunen wurmt om vooral niets te hoeven missen van wat voorin wordt gezegd.
Iets kunnen repareren? Ho maar
De mannen met wie ik op pad was die dag, zijn beiden ondernemers en runnen ieder voor zich een intermediair-bedrijf met hoofdzakelijk technisch geschoold personeel. Tussen alle ongein door was ik ook even benieuwd hoe zij aankijken tegen de stijgende krapte op de arbeidsmarkt. Een onderwerp dat al een tijdje meer dan mijn interesse heeft.
“Nou Willem, je moet er niet gek van staan te kijken als over een paar jaar de loodgieter met een Ferrari-busje bij je voor de deur staat,” zei de één. “Of een schilder met een gouden kwast,” zei de ander. Ik kon natuurlijk niet achterblijven en zei gekscherend: “En wat dacht je van een timmerman met een blingbling-hamer?” Je zal begrijpen… het was meteen weer dolle pret in de auto.
“Maar even zonder gekheid. We koersen af op een alsmaar groter wordend probleem, omdat we simpelweg nauwelijks meer jongens en meisjes opleiden die iets met hun handen kunnen,” zei de goede bekende op de achterbank. “Een telefoon, tablet of gamecomputer bedienen kunnen ze allemaal, maar iets maken of repareren?… No way!” vervolgde hij.
Het blijft zijn keuze
Ik kon dat alleen maar beamen, temeer omdat ik recent tijdens de profielkeuze op school van mijn zoon heb ervaren dat het leeuwendeel van de jongens in ieder geval kiest voor de makkelijke weg, zonder exacte vakken als natuurkunde, scheikunde en biologie. Zo snijden ze zichzelf al vroeg in hun leven de pas af naar toekomstige, meer kansrijke beroepen.
Thuis heb ik lopen praten als Brugman om zoonlief op zijn minst geïnteresseerd te krijgen in een andere richting, maar meer dan “dat heb jij ook niet gedaan”, “boeien”, en “dat is veel te moeilijk pap” ontlokte ik niet aan zijn puberale brein. Uiteindelijk blijft het natuurlijk ook zijn keuze, hoe moeilijk ik dat soms ook vind.
Nu de economie weer aantrekt en baby-boomers de komende jaren in groten getale door het pensioenputje worden getrokken, wordt in ieder geval pijnlijk duidelijk dat ons onderwijssysteem al decennialang faalt door niet in te spelen op de steeds sneller veranderende arbeidsmarkt.
Zoektocht naar een klusjesman
Je hoeft tegenwoordig de krant maar open te slaan of je leest wel een artikel over stagnerende bouwprojecten, of je hoort verhalen over ellenlange zoektochten naar een klusjesman die niet pas medio volgend jaar, maar binnen afzienbare tijd iets kan opknappen.
Nog een ander voorbeeld: nu het kabinet heeft besloten dat alle woningen uiterlijk in 2050 van het gas af moeten en het enthousiaste, ambitieuze stof is neergedwarreld, is het niet zozeer de belangrijkste vraag of dat technisch en financieel überhaupt haalbaar is. De meest prangende vraag is juist wie in hemelsnaam al die miljoenen cv-ketels moet gaan demonteren en gaat vervangen door milieuvriendelijke alternatieven.
En dan te bedenken hoe anders de wereld er nog niet zo gek lang geleden uitzag ten gevolge van de economische crisis. Iedereen herinnert zich vast nog wel de uitpuilende UWV-kantoren vol met lieden die wel raad wisten met hun handen. Aannemers loosden toen massaal hun personeel, omdat het water al snel tot aan hun lippen stond.
YouTube-cursus
Enfin, iedereen met een beetje verstand van economie weet wat er gebeurt met de prijs als de vraag het aanbod meer en meer gaat overtreffen. Het gekscherende beeld van die loodgieter met een Ferrari-bus voor de deur, is eigenlijk zo gekscherend niet meer, nu ik er zo over nadenk.
In de tussentijd overweeg ik zelf maar een YouTube-cursus ‘Doe-het-lekker-zelf voor dummies’ te ontwikkelen. Kan mijn zoon straks met zijn diploma de boel gaan managen.
PS. Ik heb dit stuk van tevoren ook aan mijn zoon laten lezen, maar volgens hem bestaan er helemaal geen Ferrari-busjes.