Ook in 2017 werden er weer grote stappen gezet op het gebied van kunstmatige intelligentie. The internet of things, zelfrijdende vrachtwagens en meer van zulks, veranderen de toekomst van banen en benadrukken het belang van communicatieve vaardigheden. Een ‘leven lang leren’ geldt ook voor soft skills. Op basis van deze en meer observaties doe ik vijf voorspellingen voor communicatietraining in 2018.
Communicatieve vaardigheden golden lang als minder belangrijk en niet ontwikkelbaar. Maar beroepen veranderen en parallel aan maatschappelijke en wetenschappelijke ontwikkelingen begon in de loop van de vorige eeuw het belang van soft skills aan een enorme opmars. Communiceren werd onderdeel van steeds meer banen en met effectief communiceren gingen mensen het verschil maken, waardoor ook groepsgerichte communicatietraining wijd verspreid werd. Nu ontwikkelt communicatietraining zich verder, door toegankelijk aanbod van kennis over gesprekstechnieken, het hoge percentage banen waar soft skills van belang zijn, kritiek op het rendement van ‘klassieke’ communicatietraining en digitalisering van de samenleving. Vijf ontwikkelingen springen eruit:
1. Trainen wordt gemoduleerd en adaptief
“Drie of vier jaar opleiding die voor iedereen gelijk is? Dat lijkt me over dertig jaar volkomen achterhaald”, aldus ING-hoofdeconoom Marieke Blom. “Precies die modules die je nodig hebt, omdat je ze direct in je werk kunt toepassen, is veel slimmer.” En dus krijgt de manager die in 2018 al goed scoort op feedback geven, na haar assessment geen training feedback aangeboden, maar één in een bepaalde stijl van leidinggeven waarop ze minder sterk uit de bus kwam.
2. Spraak- en emotieherkenning verrijken de beoordelingen
Soft skills-assessments kunnen überhaupt een stuk efficiënter. Terwijl live-assessments vervangen worden door coaches die opnames van duizenden deelnemers beoordelen, zoals bij Rabobank, staat de volgende ontwikkeling voor de deur: software die de opname analyseert door spraak, houding en mimiek te interpreteren. Zo ontvangt de deelnemer direct gepersonaliseerde indicaties over zijn communicatieve vaardigheden. We zijn zelf al met enkele veelbelovende experimenten begonnen, wellicht dat 2018 het jaar van de doorbraak wordt.
3. Meetbaarheid en data wordt de standaard
Uit de voorgaande voorspellingen volgt eigenlijk vanzelf dat soft skills meten de standaard wordt. Want om adaptief te trainen, moet je het niveau van individuele communicatieve vaardigheden kunnen bepalen. Meer data biedt ook meer mogelijkheden voor HR analytics. Denk aan een centraal up-to-date overzicht van individuele vaardigheidsniveaus, leerinterventies gebaseerd op data en het benchmarken van afdelingen of locaties. Zo ‘zacht’ zullen soft skills dus niet meer zijn.
4. De smartphone staat centraal
Veel meer dan de computer of tablet, is de smartphone onmisbaar geworden. Ik schreef het begin dit jaar al: waarom kun je er dan nog niet op trainen? De ontwikkelingen die ik toen aanhaalde, gaan in 2018 alleen nog maar meer invloed hebben: het aantal mobiele medewerkers groeit, antwoorden wil men binnen handbereik hebben en de productiviteit van mobiele trainingen ligt hoger dan op de computer.
5. Trainen wordt meer push dan pull
Een ietwat verrassende voorspelling wellicht. Maar terwijl e-learning het ‘pullen’ van leren op je eigen plaats en tijd mogelijk maakt, blijkt de absolute vrijheid om dit te organiseren lastig te hanteren. Ontwikkeling kan wel een hoge prioriteit hebben, voor een deelnemer heeft het meestal niet een acute urgentie, waardoor het makkelijk wordt uitgesteld of niet wordt afgemaakt. Iedereen in het proces blijkt daardoor (toch) belang te hebben bij serieuze afspraken, die kunnen gaan over een verplicht karakter, maar ook over plaatsen en momenten waarop er wordt getraind. Dat zorgt voor meer participatie, merken ook wij.
Communicatieve vaardigheden zijn in veel beroepen uitermate belangrijk, en waar we het in rekenkracht al lang afleggen tegen computers en robots, hebben we op dit gebied nog een voorsprong. Machines helpen ons steeds meer, maar nemen het communicatieve deel in werk niet overal of volledig over. Als deze voorspellingen uitkomen, zie ik dat ook niet zo snel veranderen. Lees de bevindingen van Rabobank in de casestudy!
