Verhoging minimumloon moet ook mensen met schulden en een beslag op inkomen meer financiële ruimte bieden

Vanaf 1 januari 2023 gaat het wettelijk minimumloon omhoog. Het kan zijn dat burgers met schulden het extra inkomen niet in hun portemonnee krijgen, omdat het deel dat zij er extra bij krijgen -door de stijging van het minimumloon- naar de schuldeiser gaat. Door een herberekening van de beslagvrije voet aan te vragen kan dit voorkomen worden. Het is belangrijk dat mensen daarvoor zelf een nieuwe berekening aanvragen.

Stimuleren actief aanvragen herberekening

Het ministerie van SZW en de keten van beslagleggende partijen zoals gemeenten, de SVB, UWV, de Belastingdienst en (gerechts)deurwaarders willen ervoor zorgen dat het extra inkomen vanwege de gestegen lasten terechtkomt bij de burger met schulden en dat er meer geld overblijft om van te leven. De partijen stimuleren daarom gezamenlijk actief het aanvragen van herberekeningen via o.a. schuldhulpverleners, bewindvoerders, sociaal raadslieden en rechter-commissarissen die in nauw contact staan met burgers met schulden. Ze maken daarbij de afspraak om kwetsbare burgers actief te begeleiden bij de aanvraag. In januari 2023 worden de details van deze afspraken tussen de betrokken partijen verder uitgewerkt en bekrachtigd.

Herberekening gaat niet altijd automatisch

Burgers met schulden die te maken hebben met een beslag op hun inkomen, dienen een minimumbedrag over te houden voor de noodzakelijke kosten voor levensonderhoud, zoals hun vaste lasten en boodschappen. Beslagleggende partijen, zoals gerechtsdeurwaarders, zijn verplicht om dit ‘leefbedrag’ (beslagvrije voet) eens in de twaalf maanden opnieuw te berekenen. Een herberekening gebeurt niet automatisch als gevolg van de verhoging van het wettelijk minimumloon per 1 januari 2023. De burger moet hiervoor zelf in actie komen en contact opnemen met de beslaglegger. Als dit niet wordt gedaan, wordt het extra inkomen gebruikt om de schulden af te lossen. Wie bijstandsgerechtigd is, hoeft géén herberekening aan te vragen. Voor burgers met een bijstandsuitkering wordt wel dit automatisch gedaan.

De herberekening geldt vanaf de datum van de aanvraag. Het aanvragen van een herberekening is mogelijk vanaf 1 januari 2023. In sommige situaties kan een herberekening meteen positief uitpakken. Het kan echter gunstiger zijn om het verzoek tot herberekening later in te dienen. Dit komt omdat er in de berekening rekening wordt gehouden met de meest recente maanden aan inkomen. Het kan een aantal maanden duren voordat de nieuwe inkomensgegevens zijn verwerkt.

Verzoek aan beslaglegger doen

Aan de beslaglegger kan een verzoek om een eventuele herberekening worden gedaan. Dat heeft zin als de beslagvrije voet omhoog kan. Dat is niet in alle gevallen zo en hangt ook samen met andere factoren in de berekening. Er moet bijvoorbeeld altijd minimaal 5% van het netto inkomen overblijven voor het aflossen van schulden.

Op de website Uwbeslagvrijevoet.nl staat een rekentool waarmee burgers kunnen narekenen of de beslagvrije voet misschien omhoog kan. Zij kunnen daar het hogere, nieuwe inkomen invoeren. Als de loonstrook met het hogere inkomen binnen is en het resultaat van de beslagvrije voet een hogere uitkomst geeft in de rekentool, is het advies om contact op te nemen met de beslaglegger.

Een deel van de burgers die te maken hebben met een beslag op hun inkomen, merkt per 1 januari 2023 of relatief kort daarna de extra verhoging van het minimumloon in hun inkomsten:

• Voor bijstandsgerechtigden geldt dat de beslagvrije voet is vastgesteld op 95%. Hierdoor ‘veert’ de beslagvrije voet automatisch mee en wordt deze vanaf januari 2023 correct toegepast. Zij hoeven daarom geen tussentijdse herberekening aan te vragen.
• Publieke beslagleggers (zoals  gemeenten, Belastingdienst, CJIB, UWV) kunnen vanuit de rol van beslaglegger zelf overgaan tot een herberekening van de beslagvrije voet, of als ze daarbij de gerechtsdeurwaarder inschakelen, in overleg met de gerechtsdeurwaarders onderzoeken hoe de herberekening van de beslagvrije voet het beste kan worden georganiseerd.
• De Belastingdienst heeft gedurende de coronacrisis geen nieuwe beslagen gelegd. Dat betekent dat zij bij beslagen die zij vanaf 1 januari legt al de juiste beslagvrije voet hanteert. Voor het geringe aantal nog lopende beslagen voert de Belastingdienst in de eerste maanden van 2023 versneld de herberekening uit. Bij een positieve uitkomst voor de burger wordt de hogere beslagvrije voet doorgevoerd. Burgers hoeven hier geen contact voor op te nemen.