Popsector wil meer geld voor beginnende artiesten

Het programma fairPACCT organiseert voor beroepsgroepen in de culturele sector overleg om te komen tot heldere afspraken over gepaste en eerlijke beloning. De eerste van deze overleggen, de zogenaamde ketentafels, startte vorig jaar voor popmusici tijdens ESNS 2022. De ketentafel popmusici presenteert, na een jaar onderling overleg een analyse van de inkomenskloof tussen de actuele gages en een passend en eerlijk honorarium (fair pay). De analyse en de rapportage is gedaan door adviesbureau Berenschot. Staatssecretaris Gunay Uslu neemt het rapport in ontvangst tijdens een sessie op ESNS 2023, vrijdag 20 januari om 15.00 uur, kleine zaal Oosterpoort, Groningen.

Conclusie van de analyse: € 7,8 miljoen per jaar méér nodig voor fair pay

• De uitkomst van deze analyse is dat de daadwerkelijke inkomsten van popmuzikanten uit liveoptredens met een redelijke staat van dienst maar één derde zijn van het sociaal minimum en maar één vierde van een zogenaamde fair pay beloning (zie onder).
• Er zijn jaarlijks 8.000 optredens in kleine zalen en voorprogramma’s van grote zalen. Als bandleden voor dergelijke optredens in carrière fase 1 en 2 een fair pay beloning zouden krijgen, is daarvoor € 7,8 miljoen per jaar méér nodig.
• Dit geld is niet op te brengen binnen de popsector zelf of uit hogere publieksinkomsten. Zonder extra inkomensondersteuning of financiële impulsen voor de popsector is fair pay voor de meeste popmuzikanten onhaalbaar.

Toelichting

Nederlandse popmuzikanten die actief zijn in Nederland kennen een werkweek van gemiddeld bijna 50 uur. Zij geven gemiddeld 80 liveoptredens per jaar. De gemiddelde inzet voor één liveoptreden is 15,4 uur, voor zowel individuele als gezamenlijke voorbereiding en het optreden zelf. Inkomsten voor popmuzikanten uit liveoptredens wisselen sterk en zijn op dit moment vooral afhankelijk van marktwerking. De ketentafel popmusici streeft naar meer samenhang tussen de inkomsten en de carrière fase van een act. Met behulp van een nieuw ontwikkeld instrument (testfase) kan op basis van 11 objectieve criteria deze fase (0 t/m 4) worden bepaald.

• Fase 0 (starting up) en fase 1 (upcoming) zijn opbouwfases in reputatie.
• In fase 2 (developing) speelt de act in de kleine zalen van de VNPF-podia en werkt deze met een klein professioneel team.
• Fase 3 (Mid-career) en 4 (Arrived) betreft de acts met een stevige fanbase, marktwerking zorgt bij hen voor passende beloning.

Berenschot heeft in opdracht van de ketentafel popmusici een vergelijking gemaakt tussen een fair pay beloning, een beloning op het sociaal minimum en een beloning in de huidige praktijk. Met een modaal inkomen voor een zelfstandige professional als referentie leidt dat tot een vergoeding van € 414 per bandlid per optreden. Uitgaande van het minimumloon zou een act € 258 per bandlid per optreden betaald moeten krijgen. De huidige kostenstructuur van poppodia en pop acts zorgt ervoor dat de gage voor een developing act (fase 2) met vier personen slechts circa € 100 per popartiest kan zijn. Dit is na aftrek van reis- en onkosten van crew en management.

Over fairPACCT

FairPACCT is een programma van Platform ACCT, gefinancierd door het ministerie van OCW. Platform Arbeidsmarkt Culturele en Creatieve Toekomst (Platform ACCT) is een en initiatief van het culturele werkveld. Het platform werkt aan het verbeteren van de arbeidsmarkt in de culturele en creatieve sector. FairPACCT wil betere arbeidsvoorwaarden en collectieve afspraken stimuleren door de Fair Practice Code te vertalen naar concrete hulpmiddelen voor toepassing in de praktijk.