Kabinet deelt analyse WRR en Commissie Borstlap

Zowel de Wetenschappelijk Raad voor Regeringsbeleid (WRR) als de commissie Regulering van werk zijn begin dit jaar met zwaarwegende rapporten over de toekomst van de arbeidsmarkt gekomen. Het kabinet deelt de hoofdlijnen van de analyse van beide rapporten. Ook voelt het kabinet zich door de rapporten ondersteund in de ingeslagen richting deze kabinetsperiode. Maar een nieuwe toekomstbestendige arbeidsmarkt vraagt een lange adem. Het kabinet treft daarom de komende maanden voorbereidingen zodat een nieuw kabinet de aanbevelingen verder ter hand kan nemen. Dat schrijven minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en staatssecretaris Van ‘t Wout vandaag aan de Tweede Kamer.

Ondanks de lage werkloosheid en de hoge arbeidsparticipatie die Nederland had voor de uitbraak van de Corona-crisis, was het ook duidelijk dat er dingen niet goed gaan op de arbeidsmarkt, zoals het grote verschil tussen vast- en vormen van flexibel werk. Het kabinet wilde daarnaast weten of de manier waarop onze arbeidsmarkt en de sociale zekerheid ingericht is, volstaat in de toekomst. Minister Koolmees vroeg daarom vorig jaar een advies aan de commissie Regulering van werk, onder leiding van Hans Borstlap. Dat advies verscheen afgelopen januari. Ook de WRR kwam in die maand met het advies ‘Het betere werk’.

Beide rapporten verschenen vlak voor de Corona-crisis. Maar deze crisis maakt de urgentie van beide rapporten alleen maar groter. De manier waarop de economie nu geraakt wordt, legt de kwetsbaarheden van de huidige arbeidsmarkt bloot. Zoals de tweedeling die bestaat tussen werkenden die beschermd en werkenden die vrijwel onbeschermd zijn waardoor armoede sneller op de loer ligt.

Veel van die tweedeling ontstaat door onze eigen wet- en regelgeving, wat de kans geeft het aan te pakken. Het kabinet heeft deze kabinetsperiode al stappen genomen. Zo verkleint de wet Arbeidsmarkt in Balans de verschillen tussen flex- en vast, is de loondoorbetaling bij ziekte makkelijker en duidelijker geworden en komt er een arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen. Maar het veranderen van de arbeidsmarkt is iets waar meerdere kabinetten mee aan de slag zullen moeten gaan. Alleen al om het mogelijk te maken dat de uitvoeringsinstanties die de sociale zekerheid uitvoeren dit bij kunnen benen.

Om het mogelijk te maken dat een volgend kabinet aan de slag kan met de dringende aanbevelingen, laat het kabinet vast verschillende mogelijkheden uitwerken die bij de formatie gebruikt kunnen worden. Zo bekijkt het ministerie onder andere hoe vaak mensen eigenlijk ergens werken terwijl degene voor wie ze werken niet hun baas is. Daarnaast komt er een onderzoek naar platforms. Het kabinet gaat uitwerken of het mogelijk is bemiddeling van arbeid via een platform in beginsel als loondienst aan te merken. Tenzij het platform kan bewijzen dat het werk mag laten uitvoeren door een zzp’er.