Diversiteit op de werkvloer; werkgevers en werknemers niet op één lijn

Ruim de helft van de Nederlandse werknemers én werkgevers zijn het erover eens: discriminatie op de werkvloer vormt anno 2021 nog steeds een probleem. Ondanks de toenemende bewustwording rondom discriminatie en het belang van een divers personeelsbestand, heeft pas 47% van de organisaties doelstellingen of een beleid ten aanzien van diversiteit. Werkgevers en werknemers liggen niet op één lijn als het aankomt op de betekenis van diversiteit. Voor werkgevers heeft het vooral te maken met leeftijd en geslacht (42%), voor werknemers is dit afkomst (47%). Dit blijkt uit de Discriminatie Arbeidsmonitor van Nationale Vacaturebank in samenwerking met online veldwerkbureau Panel Inzicht.

Medewerkers met een Turkse, Marokkaanse, Surinaamse of Antilliaanse achtergrond (61%) vinden diversiteit op basis van afkomst het belangrijkst. Dat is bijna dubbel zo veel als medewerkers met een Nederlandse achtergrond (36%). Sharita Boon, Commercieel Directeur bij DPG Recruitment / Nationale Vacaturebank: ‘Het is belangrijk dat werkgevers zich realiseren dat discriminatie op de arbeidsmarkt een probleem is. 65% van de werkgevers en werknemers heeft behoefte aan meer bewustwording en kennis rondom dit thema. Om voor verandering te zorgen is het essentieel dat organisaties zich realiseren dat zij een cruciale schakel zijn om dit terug te dringen en actie ondernemen om dit tegen te gaan. Niet alleen in woorden, maar ook in daden.’

Dit betekent diversiteit (op de werkvloer) volgens..

Werkgevers zonder diversiteitsbeleid komen er nog goed vanaf

De bewustwording onder werkgevers over discriminatie is daarentegen wel toegenomen: in 2020 erkende 43% van de werkgevers discriminatie als een probleem, dat is nu 64%. Werkgevers beseffen zich ook dat diversiteit in de organisatie met de jaren steeds belangrijker wordt. In de afgelopen drie jaar was het thema bij ruim 3 op de 5 van de organisaties van belang, terwijl 71% verwacht dat dit de komende drie jaar een cruciaal agendapunt zal zijn. Ondanks de toenemende bewustwording rond het thema, heeft nog steeds 48% van de Nederlandse organisaties géén diversiteitsbeleid. Boon: ‘Het wordt erkend als een probleem, toch laat het onderzoek zien dat organisaties hier geen consequenties van ondervinden. Zo is 46% van de werknemers bereid in het vervolg gewoon te solliciteren bij een organisatie, die zich hier niet mee bezig houdt of belang aan hecht. Slechts 12% blijft bewust weg bij organisaties waar het hieraan ontbreekt. Dat is veel te weinig. Diversiteit en inclusie grijpen enorm in op sociale veiligheid. Het is onderdeel van een veilige werkomgeving waarin mensen kunnen floreren.’

Discriminatie begint al bij de sollicitatiebrief

Discriminatie begint vaak al vóór werknemers de werkvloer bereiken. Ruim een derde van de werknemers heeft in het sollicitatieproces weleens gedacht dat zij op iets anders werden beoordeeld dan hun werkervaring, opleiding of competenties. Namelijk op leeftijd (46%) of uiterlijke kenmerken (29%). Van de Nederlanders met een Turkse, Marokkaanse, Surinaamse of Antilliaanse achtergrond, heeft 39% de ervaring dat ze werden beoordeeld op afkomst. Een ander issue is benadeling tijdens de sollicitatie op grond van seksuele voorkeur. Opvallend is dat mannen dit vier keer zo vaak ervaren dan vrouwen.

1 op de 3 slachtoffers discriminatie trekt niet aan de bel

Op de werkvloer wordt discriminatie vaak verpakt in de vorm van een ongepaste opmerking of grap. Opmerkingen en grappen hebben met name betrekking op uiterlijke kenmerken (24%), leeftijd (22%) en afkomst (22%). Ruim een derde van de werknemers die wel eens discriminatie heeft ervaren, heeft hier geen actie op ondernomen. 62% van de werknemers is mondig genoeg om er wél wat van te zeggen als zij het opmerken. ‘Ook als een discriminerende opmerking wordt verpakt in een grap, kan deze enorm kwetsend zijn. Het zegt ook iets over het gevoel van veiligheid dat werknemers ervaren. Het tegengaan van discriminatie, ook op de werkvloer, krijgt de laatste jaren gelukkig steeds meer prioriteit. Met name jongeren zijn zich hier steeds meer van bewust. Ook wij proberen daar verder aan bij te dragen, door het uitvoeren van onderzoeken, webinars voor werkgevers en een online meldpunt voor discriminerende vacatures’, aldus Boon.

Volgens Boon is een belangrijke eerste stap meer bewustwording en verantwoordelijkheid rondom discriminatie binnen organisaties. ‘Werkgevers horen medewerkers een sociale en veilige werkomgeving te bieden. En daarbinnen is geen ruimte voor discriminatie.’