06-04-2023 /auteur ANP Producties
DEN HAAG (ANP) – De Nederlandse cao-lonen zijn in de eerste drie maanden van dit jaar met 5 procent gestegen, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Volgens het statistiekbureau was dat de grootste stijging in veertig jaar. Maar daarmee gingen werknemers er nog niet op vooruit, want de inflatie bedroeg in dezelfde periode rond de 6,6 procent.
Gemiddeld gingen werknemers er in het eerste kwartaal dus zo’n 1,5 procent op achteruit, stellen de statistici. Wel waren er verschillen in beroepsgroepen. Zo stegen de lonen in de horeca gemiddeld met 8 procent, mede door de verhoging van het minimumloon. Een jaar geleden had de horeca nog een van de laagste loonstijgingen.
Ook in de vervoer- en opslagbranche gingen de lonen stevig omhoog, met 7,8 procent. De sector verhuur en handel van onroerend goed had met een toename van 2,5 procent de kleinste loonstijging. Maar in die sector waren de lonen begin 2022 wel hard omhoog gegaan.
Stakingsgolf
De hoge loonstijgingen zijn mede te danken aan de vele stakingen van de afgelopen maanden. Daarmee dwongen de vakbonden werkgevers om de lonen verder te verhogen. Maar dat brengt ook een gevaar met zich mee, stellen economen en centrale banken als De Nederlandsche Bank (DNB) en de Europese Centrale Bank (ECB). Zij waarschuwen dat er een loon-prijsspiraal kan ontstaan.
Dat verschijnsel doet zich voor als bedrijven de hogere lonen die ze moeten betalen gaan doorberekenen in de prijzen van hun producten. Daardoor zullen die producten weer duurder worden en blijft de inflatie langer hoog, waardoor werknemers weer hogere lonen eisen.
Rekensom DNB
Overigens had DNB-president Klaas Knot eerder nog niet het gevoel dat zo’n loon-prijsspiraal aanstaande leek. Hij benadrukte juist nog ruimte te zien voor werkgevers om de lonen extra te verhogen. Knot zei in december een rekensom gemaakt te hebben waaruit naar voren kwam dat de lonen 5 tot 7 procent omhoog zouden kunnen.
