Arbeidspotentieel onder gepensioneerden grotendeels onbenut

Hoewel steeds meer pensioengerechtigden in alle economische sectoren blijven doorwerken, blijft een groot deel van het arbeidspotentieel onder gepensioneerden onbenut. Naar schatting staan ruim 250.000 volledig gepensioneerden klaar om de arbeidsmarkt te betreden, terwijl 236.000 pensioengerechtigden nu al werkzaam zijn. Werkgevers dienen het voortouw te nemen om dit potentieel te benutten, concludeert ABN AMRO in een rapport dat vandaag is gepubliceerd. Zo kunnen zij passend werk bieden aan gepensioneerden en het gesprek over doorwerken al ruim vóór de AOW-leeftijd voeren. Doorwerken in deeltijd moet integraal onderdeel worden van het HR-beleid met een geleidelijke uitfasering van het werk na de AOW-leeftijd. Bovendien is doorwerken fiscaal aantrekkelijk, zowel voor werkgevers als werknemers, omdat de belastingdruk na pensionering veel lager is. Daarnaast is loondoorbetaling bij ziekte voor AOW’ers teruggebracht tot zes weken in plaats van twee jaar.

Aantal doorwerkende 67-plussers is sinds 2013 ruim verdubbeld

In het afgelopen decennium is de arbeidsdeelname van pensioengerechtigden spectaculair gestegen. Zo is de arbeidsparticipatie van 67-plussers toegenomen van 8 procent in 2013 naar 12,5 procent in 2023. In absolute aantallen is deze groep arbeidskrachten zelfs ruim verdubbeld: van 118.000 naar 236.000. Hiervan is een kwart toe te schijven aan vergrijzing, het resterende deel komt voort uit de grotere arbeidsdeelname van deze groep. Met het aantal werkzame ouderen is Nederland in de afgelopen jaren vanuit de achterhoede opgeklommen naar de voorhoede in Europa, vlak achter Zwitserland en Zweden. Overheidsbeleid heeft hierbij een grote rol gespeeld, waaronder de verhoging van de AOW-leeftijd en de afschaffing van VUT-regelingen. 65-plussers zijn relatief sterk vertegenwoordigd in de landbouw en in transport en logistiek. In de komende tien jaar verwacht ABN AMRO een stijging van het aantal werkzame gepensioneerden. Zo zijn huidige en toekomstige gepensioneerden bijvoorbeeld gezonder en vitaler dan de generaties ervoor.

Flexibele werktijden en doorwerken in deeltijd kunnen meer gepensioneerden activeren

Het toekomstige arbeidspotentieel onder pensioengerechtigden is vooral te vinden onder 55- tot 65-jarigen. Van deze groep geeft bijna driekwart – ruim 900.000 personen – aan langer te willen doorwerken. Toch blijft een groot deel van dit enorme arbeidspotentieel nog onbenut en hier kunnen werkgevers iets aan doen. “Aantrekkelijke werkzaamheden, flexibele werktijden en de mogelijkheid om in deeltijd door te werken, kunnen een deel van de pensioengerechtigden over de streep trekken. Ook kiezen zij er vaker voor als zzp’er te werken in de sector waar zij werkzaam waren; van alle werkzame 67-plussers is maar liefst 53 procent zelfstandige, onder wie veel zzp’ers”, vertelt Mario Bersem, Sector Econoom Zakelijke Dienstverlening van ABN AMRO. “Er zijn nieuwe vormen van flexibiliteit nodig die tegemoetkomen aan de wensen van zowel gepensioneerden als werkgevers. Zo zijn er gespecialiseerde uitzendbureaus die gepensioneerden naar werk bemiddelen. Zij kunnen bijvoorbeeld worden ingezet als flexibele schil of om specifieke opdrachten of werkzaamheden uit te voeren. Zo kunnen deze ‘doorwerkers’ deels aan de vervangingsvraag voldoen die in de komende decennia door de vergrijzing alleen maar zal toenemen. Het arbeidspotentieel van gepensioneerden is aanzienlijk en neemt in de komende tien jaar elk jaar toe. Als je hierbij de ervaring en kennis van ouderen optelt, is het duidelijk waarom doorwerken ook een maatschappelijk belang dient.”